Chiều13/9, tại Hội trường Diên Hồng, Nhà Quốc hội, Đảng ủy Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã tổ chức Hội nghị chuyên đề “Bình dân học vụ số – Quốc hội số: Khung kiến thức, kỹ năng số cho Quốc hội hiện đại” với sự tham dự và chỉ đạo trực tiếp của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm. Hội nghị đã kết nối hơn 3.000 điểm cầu trên cả nước, thể hiện sự lan tỏa rộng khắp và quyết tâm chính trị mạnh mẽ trong việc triển khai phong trào học tập số, phổ cập tri thức số tới toàn hệ thống chính trị.
Đây là sự kiện có ý nghĩa to lớn, không chỉ khẳng định quyết tâm chính trị của Quốc hội trong công cuộc chuyển đổi số, mà còn mở ra một phong trào học tập sâu rộng, nối tiếp truyền thống “bình dân học vụ” trong giai đoạn cách mạng mới – giai đoạn chuyển đổi số.
Tầm nhìn và yêu cầu mới trong thời đại số
Trong bối cảnh toàn cầu đang bước vào kỷ nguyên chuyển đổi số mạnh mẽ, công nghệ số đã trở thành động lực chủ yếu thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tái cấu trúc nền quản trị quốc gia, nâng cao chất lượng dịch vụ công và cải thiện đời sống nhân dân. Đối với Việt Nam, chuyển đổi số không chỉ là một xu hướng tất yếu mà còn là yêu cầu sống còn để thực hiện khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hùng cường.
Trong tiến trình ấy, Quốc hội – cơ quan đại biểu cao nhất của nhân dân, cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất, có vai trò đặc biệt quan trọng. Việc thúc đẩy ứng dụng công nghệ, chuyển đổi số trong Quốc hội không đơn thuần là đổi mới phương thức làm việc, mà còn là quá trình nâng cao chất lượng lập pháp, giám sát và quyết định những vấn đề trọng đại của quốc gia.
Phát biểu khai mạc, đồng chí Trần Thanh Mẫn, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội, nhấn mạnh rằng Hội nghị chuyên đề lần này chính là hoạt động cụ thể hóa Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Đây cũng là bước đi khẳng định cam kết mạnh mẽ của Quốc hội trong việc đưa chuyển đổi số trở thành một trong những động lực chính để nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động.
Đồng chí Trần Thanh Mẫn, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội phát biểu khai mạc Hội nghị
Thông qua hội nghị, các đại biểu Quốc hội, cán bộ, công chức, viên chức của Quốc hội được trang bị những kiến thức nền tảng và kỹ năng số cần thiết; được hướng dẫn cách thức ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI), các nền tảng học tập số, công cụ phân tích dữ liệu trong công việc hằng ngày. Điều này sẽ góp phần giúp đại biểu Quốc hội nâng cao hiệu quả trong công tác xây dựng pháp luật, giám sát và quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước.
Hội nghị cũng thể hiện cách làm sáng tạo: sử dụng video chuyên đề, minh họa bằng những ví dụ thực tiễn sinh động về việc AI trở thành “trợ lý nghị trường” hỗ trợ các đại biểu, hướng dẫn khai thác nền tảng học tập suốt đời, phổ biến ứng dụng ChatGPT… Tất cả nhằm đưa công nghệ đến gần hơn với từng cán bộ, biến tri thức số thành công cụ làm việc hữu hiệu hằng ngày.
Chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm: Tầm nhìn chiến lược cho “bình dân học vụ số”
Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm đã khẳng định: “Bình dân học vụ số – Quốc hội số” được khởi động với khát vọng phổ cập tri thức đến với mỗi đại biểu và cán bộ trong hệ thống Quốc hội, tiếp nối truyền thống hiếu học, cầu thị của dân tộc ta trong thời đại mới.
Tổng Bí thư đánh giá cao Đảng ủy Quốc hội đã triển khai phong trào một cách bài bản, sát hợp với yêu cầu thực tiễn và nhấn mạnh ba định hướng lớn. Biến “Bình dân học vụ số” thành phong trào cách mạng toàn dân, toàn diện, không chỉ giới hạn trong hệ thống Quốc hội, mà cần nhân rộng ra toàn bộ hệ thống chính trị, các cấp chính quyền, tổ chức xã hội. Nuôi dưỡng tinh thần học tập suốt đời, mỗi đại biểu, mỗi cán bộ không được bằng lòng với kiến thức hiện có, mà phải tự học, chủ động cập nhật, biến rèn luyện kỹ năng số thành thói quen và văn hóa công sở. Triển khai đồng bộ, thực chất, tránh hình thức: cần nhanh chóng ban hành khung kiến thức, giáo trình, bài giảng; tổ chức tập huấn đúng người, đúng nhu cầu; xây dựng nền tảng tri thức số toàn diện, tích hợp các ứng dụng học tập, bảo đảm mọi cán bộ đều có thể học mọi lúc, mọi nơi.
Đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu chỉ đạo Hội nghị
Đặc biệt, Tổng Bí thư đặt mục tiêu đến năm 2026 phải phổ cập 100% kiến thức, kỹ năng số cơ bản cho toàn thể cán bộ, công chức Quốc hội. Đây là mục tiêu đầy tham vọng nhưng hoàn toàn khả thi nếu có lộ trình phù hợp và quyết tâm chính trị cao.
“Bình dân học vụ số”: Kế thừa truyền thống, mở đường cho hiện đại hóa Quốc hội
Trong lịch sử, phong trào bình dân học vụ những năm đầu độc lập (1945–1946) đã xóa mù chữ cho hàng triệu người dân Việt Nam, trở thành một cuộc cách mạng về tri thức. Ngày nay, trong bối cảnh chuyển đổi số, “Bình dân học vụ số” mang một ý nghĩa tương tự: Phổ cập kỹ năng số, đưa công nghệ đến gần hơn với mọi cán bộ, công chức, góp phần nâng cao dân trí số của toàn xã hội.
Nếu như bình dân học vụ trước đây giải quyết vấn đề “biết chữ” để mọi người tham gia xây dựng đất nước, thì “bình dân học vụ số” hiện nay giải quyết vấn đề “biết số” – tức biết khai thác công nghệ, sử dụng công cụ số để nâng cao năng suất lao động, hiệu quả quản trị, minh bạch hóa thông tin và rút ngắn khoảng cách phát triển. Đây là sự kế thừa truyền thống hiếu học, khát vọng vươn lên của dân tộc trong một hình hài mới – phù hợp với thời đại số.
Trách nhiệm, vai trò tiên phong của Quốc hội
Quốc hội, với vai trò cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất, phải tiên phong trong chuyển đổi số. Điều này được thể hiện trên ba phương diện: Trong lập pháp, Quốc hội cần ứng dụng công nghệ số trong quy trình xây dựng pháp luật, từ khâu nghiên cứu, soạn thảo, lấy ý kiến đến ban hành luật. Hệ thống dữ liệu, trí tuệ nhân tạo có thể hỗ trợ phân tích chính sách, dự báo tác động, đối chiếu với thông lệ quốc tế. Trong giám sát, công nghệ số giúp Quốc hội giám sát hiệu quả hơn, với hệ thống dữ liệu mở, trực tuyến, kết nối liên thông từ Trung ương đến địa phương. Đại biểu Quốc hội có thể theo dõi tiến độ, chất lượng thực hiện chính sách một cách nhanh chóng. Đối với quyết định các vấn đề quan trọng, việc phân tích dữ liệu lớn và ứng dụng AI giúp Quốc hội có thêm công cụ khoa học để đưa ra quyết định chính xác, kịp thời, phù hợp với thực tiễn.
Toàn cảnh Hội nghị chuyên đề bình dân học vụ số - Quốc hội số
Chỉ khi Quốc hội đi đầu trong chuyển đổi số, mới có thể tạo sự lan tỏa mạnh mẽ tới các cơ quan hành pháp, tư pháp và toàn bộ hệ thống chính trị.
Thanh Hóa: Điểm sáng tiếp nhận và triển khai chủ trương
Tại các điểm cầu Thanh Hóa, đồng chí Lê Tiến Lam, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh; đại biểu Quốc hội tỉnh; các đồng chí Thường trực HĐND cấp xã và toàn thể cán bộ, công chức Văn phòng Đoàn ĐBQH và HĐND tỉnh đã tham dự hội nghị, thể hiện quyết tâm hưởng ứng phong trào “Bình dân học vụ số – Quốc hội số”.
Đồng chí Lê Tiến Lam, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh chủ trì Hội nghị tại điểm cầu Thanh Hóa
Thanh Hóa là tỉnh có diện tích lớn, dân số đông, cơ cấu kinh tế đa dạng, đang hướng đến mục tiêu trở thành cực tăng trưởng ở khu vực Bắc Trung Bộ. Trong những năm qua, tỉnh đã chú trọng triển khai chuyển đổi số toàn diện, từ chính quyền điện tử, dịch vụ công trực tuyến, đến phát triển hạ tầng số và đào tạo nhân lực số.
Việc tham gia hội nghị lần này là cơ hội để Thanh Hóa tiếp thu chủ trương từ Trung ương, đồng thời vận dụng linh hoạt vào thực tiễn địa phương. Trong những năm qua, HĐND tỉnh Thanh Hóa đã quyết liệt triển khai hệ thống họp không giấy tờ, ứng dụng phần mềm trong quản lý văn bản và điều hành tác nghiệp, ứng dụng phần mềm theo dõi kiến nghị cử tri và xử lý đơn... Vốn là vùng đất hiếu học, nhiều truyền thống khoa bảng, nay tiếp tục phát huy truyền thống ấy trong kỷ nguyên số. Đây sẽ là một trong những địa phương đi đầu trong việc hiện thực hóa chỉ đạo của Tổng Bí thư - biến “bình dân học vụ số” thành phong trào rộng khắp, thiết thực.
Quốc hội tiên phong, lan tỏa đến toàn dân
Phong trào “Bình dân học vụ số – Quốc hội số” không chỉ là một chương trình đào tạo cán bộ, mà còn là một cuộc cách mạng về tư duy và phương thức làm việc. Nó gắn liền với mục tiêu xây dựng Quốc hội hiện đại, chuyên nghiệp, công khai, minh bạch; đồng thời lan tỏa ra toàn xã hội, góp phần nâng cao dân trí số, thực hiện thắng lợi chiến lược chuyển đổi số quốc gia.
Các điểm cầu xã, phường trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa dự hội nghị
Với sự chỉ đạo quyết liệt của Tổng Bí thư Tô Lâm, sự hưởng ứng của các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Quốc hội, cùng quyết tâm từ Trung ương đến địa phương – trong đó có những điểm sáng như Thanh Hóa – chắc chắn phong trào này sẽ trở thành động lực mạnh mẽ, tạo bước đột phá mới trong đổi mới, hiện đại hóa bộ máy nhà nước.
Chuyển đổi số trong Quốc hội chính là bước đi tiên phong để cả hệ thống chính trị tiến vào kỷ nguyên số, vì một nước Việt Nam hùng cường, thịnh vượng, sánh vai với cường quốc năm châu.