Ngày 20, 21 tháng 10 năm 2016, Ban Dân tộc HĐND tỉnh giám sát tại huyện Quan Hóa việc tổ chức thực hiện bồi thường giải phóng mặt bằng, di dân tái định cư xây dựng các công trình thủy điện Trung Sơn; Thành Sơn; Hồi Xuân. Ông Nguyễn Văn Thành, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Trưởng Ban Dân vận Tỉnh ủy, Trưởng Ban Dân tộc Hội đồng nhân dân tỉnh, Trưởng đoàn giám sát. Tham dự với Ban có đại diện Thường trực Hội đồng nhân dân, Ban dân tộc Hội đồng nhân dân huyện Quan Hóa.
Trước khi làm việc với UBND huyện, đoàn giám sát Ban Dân tộc HĐND tỉnh đi kiểm
tra thực tế tại các khu tái định cư : Ba Búa, Keo Đắm, xã Trung Sơn.
Trên địa bàn huyện Quan Hóa hiện có 3 dự án thủy
điện đang xây dựng gồm: Thủy điện Trung Sơn, Thủy điện Thành Sơn, Thủy điện Hồi
Xuân . Trong đó, Dự án thủy điện Trung Sơn và Dự án thủy điện Hồi Xuân có diện
tích đất bị thu hồi, số dân bị ảnh hưởng lớn. Thực hiện dự án thủy điện Trung
Sơn phải thu hồi hơn 678 ha đất với 922 hộ dân bị ảnh hưởng. Đến nay, chủ đầu
tư đã hoàn thành việc chi trả bồi thường giải phóng mặt bằng cho 100% số hộ bị
ảnh hưởng với số tiền trên 112 tỷ đồng.
Tại 5 điểm khu tái định cư gồm: Co Pùng, Pom Chốn,
Ba Búa, Keo Đắm, Tổ Xước, xã Trung Sơn đã đón 215 hộ dân thuộc diện di dời đến
sinh sống. Dự án thủy điện Hồi Xuân có phạm vi ảnh hưởng trên địa bàn 7 xã với
hơn 598 ha đất bị thu hồi. Có 2346 hộ
dân bị ảnh hưởng bởi dự án; trong đó có 431 hộ phải di dời đến khu tái định cư.
Đến nay, chủ đầu tư mới thu hồi xong hơn 188 ha ở 2 xã Hồi Xuân, Thanh Xuân và
san mặt bằng xây dựng nhà văn hóa, trạm y tế, trường mầm non xã Thanh Xuân; thi
công tuyến đường tránh ngập lòng hồ đoạn nối tỉnh Hòa Bình và tỉnh Thanh Hóa.
Song song với các dự án trên, Dự án thủy điện Thành Sơn đã giải phóng mặt
bằng và bàn giao cho chủ đầu tư với diện tích trên 43 ha với 184 hộ dân bị ảnh
hưởng, (có 13 hộ bị thu hồi đất ở đã có nguyện vọng tự tìm chỗ ở) số tiền bồi
thường là trên 11 tỷ đồng. Hiện nay còn lại 9,5 ha đất khu vực lòng hồ đoạn qua
xã Trung Thành và xã Trung Sơn đang tiếp tục kiểm kê giải phóng mặt bằng, thủy
điện Thành Sơn không phải thực hiện xây dựng khu tái định cư.
Bên
cạnh những kết quả đạt được như trên, hiện nay việc cấp sổ đỏ cho các hộ ở
khu tái định cư chưa được UBND huyện quan tâm; công tác kiểm kê bồi thường giải
phóng mặt bằng, xây dựng khu tái định cư của thủy điện Hồi Xuân, việc hoàn trả
các công trình công cộng còn chậm.
Thay
mặt đoàn công tác, Ông Nguyễn Văn Thành, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Trưởng
Ban Dân vận Tỉnh ủy , Trưởng Ban Dân tộc HĐND tỉnh ghi nhận những nổ lực của
chủ đầu tư trong việc triển khai thi công các dự án thủy điện, cũng như phối
hợp tốt với chính quyền địa phương trong công tác bồi thường giải phóng mặt
bằng và thực hiện hỗ trợ sinh kế cho người dân bị ảnh hưởng. Tuy nhiên tiến độ
giải phóng mặt bằng, xây dựng các khu tái định cư, hoàn trả các công trình công
cộng của thủy điện Hồi Xuân còn chậm gây ảnh hưởng đến đời sông nhân dân các
địa phương. Hiện nay, trong công tác giải phóng mặt bằng vẫn còn một số hộ dân
chưa đồng thuận, chính quyền địa phương, các chủ đầu tư cần có sự phối hợp chặt
chẽ hơn trong việc đối thoại với người dân để giải quyết kịp thời những vướng
mắc về mức bồi thường cây cối, hoa màu, di dời tài sản, mồ mã. Đối với dự án
thủy điện Trung Sơn, đồng chí đề nghị chủ đầu tư cần sớm triển khai thi công sử
lý điểm có nguy cơ sạt lở và nguồn nước sạch tại khu tái định cư Keo Đắm. Đặc
biệt, chủ đầu tư thủy điện Trung Sơn về chương trình sinh kế cần triển khai sâu
rộng các mô hình chăn nuôi, trồng trọt phù hợp với địa phương, nhất là nghề
nuôi trồng thủy sản cho nhân dân trên lòng hồ. Đối với dự án thủy điện Hồi Xuân
đồng chí lưu ý chủ đầu tư đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng, xây dựng khu
tái định cư; sớm thi công hoàn trả các công trình công cộng bị ảnh hưởng bởi dự
án. Đề nghị UBND huyện tăng cường trách nhiệm của chính quyền xã trong quản lý
đất đai, nhằm tránh tình trạng người dân quay lại lấn chiếm. Các kiến nghị của
huyện, Ban Dân tộc HĐND tỉnh tiếp thu trình kỳ họp cuối năm, HĐND tỉnh
khóa XVII./.
Doãn Ngọc Hài