Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khoá XV, sáng ngày 06/5/2025, tại Nhà Quốc hội, dưới dự chủ tọa của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, Quốc hội thảo luận ở hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Nhà giáo. Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan điều hành nội dung phiên họp.

Tại phiên thảo luận, Đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hóa có ý kiến phát biểu của đại biểu Mai Văn Hải, Tỉnh ủy viên, Phó trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh. Cổng Thông tin của Đoàn ĐBQH và HĐND tỉnh Thanh Hóa xin trân trọng giới thiệu toàn văn bài phát biểu của đại biểu Mai Văn Hải.

ĐBQH Mai Văn Hải phát biểu tại Hội trường

Kính thưa Chủ tịch, các Phó Chủ tịch Quốc hội chủ trì phiên họp,

Kính thưa các vị đại biểu Quốc hội,

Trước hết, tôi cũng cơ bản thống nhất với Báo cáo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật Nhà giáo, có thể nói rất nhiều nội dung, nhiều ý kiến phát biểu của các vị đại biểu Quốc hội đã được tiếp thu một cách rất nghiêm túc. Tôi rất là đồng tình với nhiều nội dung đã được tiếp thu, chỉnh sửa. Để tiếp tục góp phần hoàn thiện dự thảo luật, tôi xin phép có thêm một số ý kiến như sau.

Một, tại Điều 5 quy định về nguyên tắc quản lý và phát triển nhà giáo. Tôi cơ bản thống nhất với 6 nguyên tắc như dự thảo luật, song đề nghị cần phải có nguyên tắc bình đẳng giữa cơ sở giáo dục công lập với cơ sở giáo dục ngoài công lập. Bởi vì, nguyên tắc này khẳng định dù học ở trường công lập hay trường ngoài công lập thì việc xây dựng và phát triển đội ngũ nhà giáo là hết sức quan trọng và học sinh, sinh viên được hưởng quyền và nghĩa vụ như nhau trong tiếp cận giáo dục và đào tạo, tránh sự phân biệt, kỳ thị giữa các loại hình cơ sở giáo dục, bảo đảm được quyền lợi của học sinh, sinh viên và giáo viên. Hơn nữa, quy định về nguyên tắc bình đẳng giữa cơ sở giáo dục công lập và ngoài công lập tạo ra môi trường giáo dục cạnh tranh lành mạnh, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo.

Vấn đề thứ hai, tại Điều 14 quy định về tuyển dụng nhà giáo. Dự thảo luật đã quy định khá minh bạch trong tuyển dụng nhà giáo, quy định rõ về thẩm quyền, trách nhiệm, đồng thời đẩy mạnh phân cấp trong tuyển dụng của cơ quan quản lý giáo dục, cơ sở giáo dục. Song theo tôi, đề nghị quy định trong tuyển dụng phải thực hiện nguyên tắc đảm bảo tính cạnh tranh trong tuyển dụng. Có như vậy, mới nâng cao được chất lượng tuyển dụng đội ngũ nhà giáo.

Về thẩm quyền tuyển dụng, tôi rất đồng tình với ý kiến của đại biểu Tô Văn Tám vừa phát biểu trước tôi. Tôi đề nghị xem xét lại việc giao thẩm quyền cho cơ sở giáo dục mầm non, cơ sở giáo dục phổ thông, cơ sở giáo dục thường xuyên, trường chuyên biệt công lập khi đủ điều kiện theo quy định. Theo tôi đề nghị chỉ nên giao cho cơ quan quản lý giáo dục là phù hợp. Bởi vì, khả năng tổ chức của các nhà trường để tuyển dụng nhà giáo là khó khăn, khó về tổ chức tuyển dụng. Hơn nữa, sẽ khó khăn trong việc tiếp nhận, điều động, thuyên chuyển giáo viên giữa các trường khi thừa, thiếu giáo viên.

Về đối tượng ưu tiên được quy định ở khoản 3 trong tuyển dụng. Theo tôi, chưa rõ đối tượng và phạm vi, nếu gồm những người có thời gian làm nhiệm vụ giảng dạy thì rất rộng và khó thực hiện. Bởi vì nếu quy định như thế này chỉ cần có thể dạy 1 tháng 2 tháng, 1 năm 2 năm cũng đều trong các đối tượng đươc ưu tiên xem xét để tuyển dụng. Theo tôi như thế này rất rộng và rất khó thực hiện, đề nghị cần phải xem xét lại. Vì vậy, tôi đề nghị nên có quy định thời gian cụ thể cho phù hợp hay đối với giáo dục nghề nghiệp cũng cần có quy định cụ thể về thời gian có kinh nghiệm trong thực tế hoạt động sản xuất kinh doanh trong thời gian là bao nhiêu năm hoặc quy định giao cho Chính phủ quy định chi tiết nội dung này.

Ba, Điều 15 quy định về tiếp nhận giáo viên trong cơ sở giáo dục công lập. Theo tôi, đề nghị cũng cần làm rõ quy định để phân biệt giữa tiếp nhận và thực hiện chính sách thu hút, chỉ nên quy định việc thực hiện tiếp nhận nhà giáo theo quy định của pháp luật về viên chức. Còn đối tượng hưởng chính sách thu hút chỉ nên quy định riêng như dự thảo ở Điều 27 của dự thảo luật.

Bốn, Điều 27 quy định về chính sách thu hút, trọng dụng đối với nhà giáo. Đây là những chính sách rất quan trọng trong bối cảnh chúng ta đang thực hiện đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục, là chính sách trụ cột để thu hút người tài, thu hút giáo viên cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, biên giới, hải đảo và vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn. Quy định cần phải chặt chẽ, khả thi, tránh được việc trục lợi chính sách. Tôi đề nghị đối tượng cần phải quy định rõ hơn, cần phải quy định kế thừa các quy định của pháp luật về tuyển dụng đối với sinh viên là tốt nghiệp xuất sắc. Nên có quy định cụ thể các tiêu chí để xác định người có trình độ cao, người có tài năng, người có năng khiếu đặc biệt, người có kỹ năng nghề cao để xác định đối tượng ưu tiên cho phù hợp.

Tôi xin hết ý kiến. Xin cảm ơn Quốc hội.