Tiếp tục chương trình làm việc tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, chiều 21/5, các ĐBQH thuộc Tổ 18 (gồm Đoàn ĐBQH các tỉnh Thanh Hóa, Lâm Đồng, Tiền Giang) đã thảo luận tại Tổ về: Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về giảm thuế giá trị gia tăng; Chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng đường bộ cao tốc Quy Nhơn – Pleiku; Điều chỉnh chủ trương đầu tư Dự án đường bộ cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu giai đoạn 1. Đồng chí Lại Thế Nguyên, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh uỷ, Chủ tịch HĐND tỉnh, Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hoá chủ trì buổi thảo luận tại tổ.

Dự thảo luận tại tổ có đồng chí Phan Đình Trạc, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Nội chính Trung ương.

Quang cảnh thảo luận tổ

Tại thảo luận tổ, các ĐBQH tổ 18 tán thành sự cần thiết ban hành nghị quyết nhằm thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng về phát triển nhà ở xã hội; kịp thời tháo gỡ các vướng mắc, khó khăn, tạo hành lang pháp lý thông thoáng, có cơ chế ưu đãi hơn, giảm bớt các trình tự, thủ tục để thu hút nhiều doanh nghiệp tham gia đầu tư xây dựng nhà ở xã hội, đẩy nhanh tiến độ, bảo đảm sớm hoàn thành mục tiêu xây dựng ít nhất 1 triệu căn nhà ở xã hội. Đồng thời, bổ sung cơ chế, chính sách ưu đãi về nhà ở xã hội để góp phần nâng cao phúc lợi xã hội toàn dân; trong đó, có cán bộ, công chức, viên chức, người lao động là đối tượng chịu sự tác động của việc sáp nhập các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Tuy nhiên, các đại biểu đề nghị, cần rà soát lại đối với các quy định về Phạm vi điều chỉnh (Điều 1); Điều kiện về nhà ở để được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội (Điều 9); Thuê nhà ở xã hội của doanh nghiệp, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã, cơ quan hành chính nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập (Điều 10) để thống nhất quy định cụ thể, rõ ràng hơn các đối tượng thụ hưởng chính sách.

Góp ý vào Dự thảo Nghị quyết, ĐBQH Lê Thanh Hoàn (Thanh Hóa) cho rằng, tại Điều 8 đã bổ sung quy định mới liên quan đến vấn đề “giao cho chủ đầu tư xây dựng nhà ở xã hội xác định đơn giá trước và thuê các cơ quan tư vấn, thẩm định, sau đó sẽ xác định giá bán” để có thể huy động vốn sớm hơn. Còn hiện tại thì phải chờ đến khi xây dựng gần xong mới bắt đầu tìm cách để phê duyệt đơn giá bán. Như vậy, có thể khiến chủ đầu tư nhỡ mất cơ hội để huy động vốn gây nhiều thiệt hại vì liên quan đến chi phí vốn vay dẫn đến giá thành rất cao. Bên cạnh đó, ĐBQH Lê Thanh Hoàn cho rằng, cần cân nhắc thêm quy định nếu đơn giá ban đầu cao hơn giá bán sau quyết toán thì chủ đầu tư không được hưởng lợi, nhưng nếu thấp hơn thì phải hoàn trả lại cho người mua. Điều này có thể dẫn đến chủ đầu tư đưa ra mức giá cao nhất.

ĐBQH Lê Thanh Hoàn (Thanh Hóa) phát biểu tại phiên thảo luận

Liên quan đến Điều 5 Dự thảo Nghị quyết quy định về giao chủ đầu tư, chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời giao chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội không thông qua đấu thầu, ĐBQH Lê Thanh Hoàn cho biết: Dự thảo đang tách thành 2 trường hợp: thứ nhất là trong trường hợp đã phê duyệt về chủ trương đầu tư rồi thì có quyền phê duyệt luôn chủ đầu tư và trường hợp thứ hai là đã có quy hoạch đầy đủ rồi thì cũng giao cho phê duyệt phương án đầu tư, chủ trương đầu tư và chủ đầu tư. Nhấn mạnh quy định này rất phù hợp trong trường hợp chỉ có 1 nhà đầu tư quan tâm, tuy nhiên khi có từ 2 nhà đầu tư quan tâm thì sẽ phát sinh khó khăn trong chỉ định, đại biểu đề nghị, cần quy định rõ ràng về việc lựa chọn chủ đầu tư trong trường hợp có từ hai nhà đầu tư trở lên quan tâm, để bảo đảm tính minh bạch và lựa chọn được nhà đầu tư tốt nhất.

Đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hóa tại phiên thảo luận

Tại Tổ thảo luận, các đại biểu cũng nêu ý kiến về điều khoản chuyển tiếp tại Điều 12. Cụ thể, tại khoản 3 điều này quy định “trường hợp dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại, khu đô thị đã được chấp thuận chủ trương bàn giao lại quỹ đất xây dựng nhà ở xã hội trong dự án cho nhà nước nhưng chưa bàn giao hoặc đã bàn giao nhưng chưa lựa chọn được chủ đầu tư để xây dựng nhà ở xã hội thì UBND cấp tỉnh quyết định giao chủ đầu tư cho chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại, khu đô thị trực tiếp đầu tư xây dựng nhà ở xã hội tại quỹ đất xây dựng nhà ở xã hội này”. Theo các đại biểu, nếu quy định như thế này thì việc xây dựng nhà ở xã hội đang trở thành nghĩa vụ của các chủ đầu tư. Do đó, nên quy định làm sao để quyền và nghĩa vụ phải song hành với nhau, Nhà nước quyết định giao nhưng phải trên cơ sở chủ đầu tư có nguyện vọng thực hiện thì sẽ hợp lý hơn.

Quang cảnh phiên thảo luận

Tại phiên thảo luận, góp ý về việc thành lập Quỹ Nhà ở quốc gia, các đại biểu đề nghị, cần làm rõ và cung cấp đầy đủ các thông tin về: dự kiến bổ sung nguồn ngân sách Nhà nước cấp cho Quỹ là bao nhiêu? ai quyết định thành lập Quỹ? Quỹ này thành lập riêng bộ máy hoạt động hay lồng ghép với một số quỹ Trung ương hiện nay? mối quan hệ của quỹ này với các quỹ khác như thế nào? Bởi, hiện nay, đang có rất nhiều các quỹ khác nhau được trình, mỗi quỹ lại có thiết kế khác nhau. Do đó, phải có nguyên tắc chung khi thiết kế các quỹ ngoài ngân sách, tránh tình trạng mỗi bộ, ngành khi là cơ quan chủ trì soạn thảo một dự thảo nghị quyết thì lại có một cách thiết kế quỹ khác nhau.