Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khoá XV, sáng ngày 22/5/2025, tại Nhà Quốc hội, dưới dự chủ tọa của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự án thảo luận ở hội trường về dự án Luật Thanh tra (sửa đổi). Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định điều hành nội dung phiên họp.

Tại phiên thảo luận, Đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hóa có ý kiến phát biểu của đại biểu Mai Văn Hải, Tỉnh ủy viên, Phó trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh. Văn phòng Đoàn ĐBQH và HĐND tỉnh Thanh Hóa xin trân trọng giới thiệu toàn văn bài phát biểu của đại biểu Mai Văn Hải.

ĐBQH Mai Văn Hải phát biểu tại Hội trường

Kính thưa Chủ tịch, các Phó Chủ tịch Quốc hội chủ trì phiên họp,

Kính thưa các vị đại biểu Quốc hội,

Trước hết, tôi thống nhất với Tờ trình, Báo cáo thẩm tra cũng như sự cần thiết phải sửa đổi Luật Thanh tra một cách toàn diện. Ở đây tôi xin phép có thêm một vài ý kiến như sau.

Thứ nhất, vấn đề về giải thích từ ngữ. Trong dự thảo luật lần này, chúng ta đang lược bỏ ra 2 khái niệm thanh tra hành chính và thanh tra chuyên ngành. Theo tôi, chúng ta cũng cần phải cân nhắc lại vấn đề này, bởi vì hai nội dung này hoàn toàn khác nhau, kể cả về nội dung, kể cả về trình tự, thủ tục tiến hành các cuộc thanh tra hành chính và thanh tra chuyên ngành. Hơn nữa, thực tế chúng ta vẫn đang còn thanh tra của Bộ Công an, thanh tra của Bộ Quốc phòng, thanh tra của Ngân hàng Nhà nước cũng phải thực hiện nhiệm vụ thanh tra chuyên ngành, cho nên theo tôi chúng ta cần phải nghiên cứu, xem xét việc lược bỏ 2 khái niệm là thanh tra hành chính và thanh tra chuyên ngành.

Thứ hai, liên quan đến nhiệm vụ, quyền hạn của Thanh tra Chính phủ và nhiệm vụ, quyền hạn của Thanh tra tỉnh được quy định tại Điều 10, Điều 16. Trong các nhiệm vụ thì tôi hoàn toàn đồng tình, ở đây có quy định một nhiệm vụ là thanh tra Chính phủ và thanh tra tỉnh phải thực hiện nhiệm vụ kiểm tra dấu hiệu vi phạm. Tôi rất đồng tình với việc thực hiện nhiệm vụ. Đây là một nhiệm vụ trước kia khi thực hiện Luật Thanh tra năm 2022 thì nhiệm vụ này là Thủ trưởng các cơ quan nhà nước giao cho thanh tra thực hiện nhiệm vụ kiểm tra dấu hiệu vi phạm nhưng trong dự thảo luật lần này quy định trực tiếp cho các cơ quan thanh tra thì tôi thấy hoàn toàn thống nhất. Nhưng ở đây, tôi thấy rằng nhiệm vụ kiểm tra dấu hiệu vi phạm còn 1 nhiệm vụ của Ủy ban Kiểm tra các cấp mà đây là 1 nhiệm vụ trọng tâm của Ủy ban Kiểm tra các cấp, cho nên chúng ta cần phải có quy định để xác định rõ thẩm quyền, trách nhiệm của cơ quan thanh tra nhà nước với Ủy ban kiểm tra các cấp, xác định một vụ việc cùng một dấu hiệu kiểm tra vi phạm thì cơ quan nào tiến hành trước, cơ quan nào tiến hành sau, thuộc thẩm quyền, trách nhiệm của cơ quan nào? Theo tôi, chúng ta cần phải làm rõ vấn đề này.

Thứ ba, việc sắp xếp, tinh gọn tổ chức thanh tra, không tổ chức thanh tra bộ, ngành và sở, ngành. Điều này là hoàn toàn thống nhất. Nhưng ở đây, nhiệm vụ, quyền hạn của các bộ, ngành hay của các sở, ngành đều phải thực hiện nhiệm vụ tiếp dân và giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân. Tôi nghĩ luật này cần quy định để khi có vụ việc cần thanh tra, kiểm tra để xác minh, làm rõ để kết luận, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo thì cũng cần phải có bộ phận tham mưu vì nếu không có quy định vấn đề này thì sẽ rất bất cập khi chúng ta cần phải thực hiện công tác tiếp dân hay giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân. Tôi đề nghị xem xét vấn đề như vậy.

Vấn đề cuối cùng là vấn đề có rất nhiều đại biểu đang có ý kiến, đó là về thời hạn thanh tra. Tôi cũng rất đồng tình với ý kiến của nhiều đại biểu phát biểu trước tôi, dự thảo luật lần này chúng ta quy định thời gian ví dụ 60 ngày làm việc hay 45 ngày làm việc tức là không tính ngày nghỉ, ngày lễ. Theo tôi, cần phải cân nhắc lại vấn đề này nên ta quy định theo Luật năm 2022 dưới thời gian như vậy, vì chúng ta quy định như thế này vô hình chung cũng làm kéo dài thời gian một cuộc thanh tra sẽ ảnh hưởng đến hoạt động, ảnh hưởng đến một số vấn đề của đối tượng thanh tra của các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp. Một cuộc thanh tra, đặc biệt là thanh tra giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo thì chúng ta thẩm tra, xác minh và kết luận vấn đề càng nhanh càng tốt, không nên để kéo dài, nếu để kéo dài đôi khi tình hình sẽ phức tạp hơn, theo tôi chúng ta cần phải cân nhắc lại vấn đề quy định thời hạn thanh tra.

Tôi xin hết ý kiến ạ. Xin cảm ơn Quốc hội.