Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khoá XV, chiều ngày 11/6/2025, tại Nhà Quốc hội, dưới dự chủ tọa của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định điều hành nội dung phiên họp.
Tại phiên thảo luận, Đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hóa có ý kiến phát biểu của đại biểu Phạm Thị Xuân, Văn phòng Huyện ủy Quan Hóa. Văn phòng Đoàn ĐBQH và HĐND tỉnh Thanh Hóa xin trân trọng giới thiệu toàn văn bài phát biểu của đại biểu Phạm Thị Xuân.
ĐBQH Phạm Thị Xuân phát biểu tại Hội trường
Kính thưa Chủ tọa phiên họp,
Kính thưa Quốc hội,
Tham gia góp ý đối với dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, tôi xin phát biểu vào một số nội dung như sau:
Thứ nhất, về văn bản quy phạm pháp luật hết hiệu lực, Điều 57 của Luật hiện hành. Khoản 2 Điều 57 của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật quy định “văn bản quy phạm pháp luật hết hiệu lực toàn bộ hoặc một phần do có văn bản quy phạm pháp luật khác thay thế hoặc sửa đổi, bổ sung thì văn bản quy định chi tiết, quy định biện pháp cụ thể để tổ chức, hướng dẫn thi hành văn bản đó tiếp tục có hiệu lực trong trường hợp không trái văn bản quy phạm pháp luật được thay thế hoặc sửa đổi, bổ sung, trừ trường hợp được công bố hết hiệu lực toàn bộ hoặc một phần. Văn bản công bố phải được đăng tải trên công báo điện tử, cơ sở dữ liệu quốc gia về pháp luật”. Đây là quy định rất mới với tư duy và cách làm đột phá, thay đổi toàn bộ cách ban hành văn bản quy định chi tiết trước đây. Theo đó, văn bản quy định chi tiết cũ vẫn có hiệu lực nếu luật, nghị quyết, pháp lệnh mới được ban hành không trái với nội dung đã được quy định chi tiết. Điều này góp phần giảm tải cho công tác ban hành văn bản quy định chi tiết, hạn chế việc chậm ban hành vì đã có văn bản quy định chi tiết. Đồng thời, tạo thuận lợi cho việc theo dõi, tuân thủ pháp luật của người dân, doanh nghiệp. Cơ quan nhà nước chỉ phải ban hành quy định chi tiết đối với nội dung mới, các nội dung kế thừa từ luật, nghị quyết, pháp lệnh cũ tiếp tục thực hiện theo văn bản quy định chi tiết hiện hành.
Tuy nhiên, nếu sửa đổi khoản 16 Điều 1 của dự thảo luật dẫn tới toàn bộ văn bản quy định chi tiết sẽ hết hiệu lực như giai đoạn vừa qua và việc chậm ban hành văn bản quy định chi tiết lại vướng những tồn tại, hạn chế được nêu trong báo cáo của Chính phủ, người dân, doanh nghiệp phải chờ văn bản quy định chi tiết mới được ban hành. Do đó, tôi đề nghị chưa sửa đổi quy định tại khoản 2 Điều 57 để quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật đi vào cuộc sống và nếu thực sự vướng mắc khi đó Chính phủ mới đề xuất Quốc hội để sửa đổi. Trường hợp Chính phủ vẫn đề xuất sửa đổi khoản 2 Điều 57 đề nghị báo cáo rõ với Quốc hội những khó khăn, vướng mắc của việc tuân thủ quy định tại khoản 2 Điều 57 của luật hiện hành đối với việc xây dựng các văn bản quy định chi tiết của các luật, nghị quyết của Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 9 để làm căn cứ cho đại biểu Quốc hội xem xét, quyết định.
Thứ hai, về tài liệu kèm theo hồ sơ dự án luật, nghị quyết. Luật hiện hành đã bỏ qua quy định hồ sơ dự án luật phải có văn bản quy định chi tiết kèm theo. Tuy nhiên, hiện nay luật của Quốc hội được ban hành theo tinh thần chỉ quy định những nội dung thuộc thẩm quyền của Quốc hội, còn những vấn đề thực tiễn thường xuyên biến động thì giao cho Chính phủ, bộ, ngành quy định để đảm bảo linh hoạt, phù hợp với thực tiễn. Như vậy, sẽ có nhiều nội dung giao cho Chính phủ và các cơ quan ban hành văn bản dưới luật. Nếu không có dự thảo văn bản quy định chi tiết, văn bản hướng dẫn kèm theo thì đại biểu Quốc hội rất khó hình dung được quy định của luật sẽ được thực thi, triển khai như thế nào. Ngoài ra, việc soạn thảo song song văn bản quy định chi tiết như trước đây có ưu điểm là nếu nội dung nào khó quy định chi tiết sẽ có cơ hội chỉnh lý ngay tại dự thảo luật trước khi Quốc hội thông qua. Do đó, tôi đề nghị bổ sung quy định hồ sơ trình Quốc hội cho ý kiến và hồ sơ trình Quốc hội thông qua phải bao gồm dự thảo văn bản quy định chi tiết.
Hai, việc theo dõi luật sửa đổi, bổ sung một số điều là rất khó so với luật sửa đổi hiện hành, so với những luật sửa đổi toàn diện. Tại kỳ họp này có rất nhiều luật được sửa đổi, bổ sung, một số luật đã có văn bản hợp nhất kèm theo hồ sơ, như vậy đại biểu Quốc hội sẽ thuận tiện hơn trong việc theo dõi, đóng góp ý kiến, tuy nhiên vẫn còn một số luật không có văn bản hợp nhất. Do đó, tôi đề nghị bổ sung quy định về hồ sơ, tài liệu gửi Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đối với các luật, nghị quyết sửa đổi, bổ sung thì cần có văn bản hợp nhất của dự thảo luật, nghị quyết sửa đổi, bổ sung và luật, nghị quyết hiện hành.
Tôi xin hết ý kiến, xin cảm ơn Quốc hội.