Sáng 29/5, tại Nhà Quốc hội, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, Quốc hội Thảo luận ở hội trường về: Đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2023; tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước những tháng đầu năm 2024; Kết quả thực hiện các mục tiêu quốc gia về bình đẳng giới năm 2023; Công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2023. Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải điều hành nội dung phiên họp.
Tại phiên thảo luận, Đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hóa có ý kiến phát biểu của đại biểu Mai Văn Hải, Tỉnh ủy viên, Phó trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh. Văn phòng Đoàn ĐBQH và HĐND tỉnh Thanh Hóa xin trân trọng giới thiệu toàn văn bài phát biểu của đại biểu Mai Văn Hải.
Kính thưa Chủ tọa phiên họp,
Kính thưa Quốc hội,
Thưa toàn thể cử tri,
Qua Báo cáo đánh giá kết quả bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2023; tình hình triển khai thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2024 cho chúng ta thấy những kết quả đạt được, bổ sung đều đạt kết quả tích cực hơn nhiều, chỉ tiêu đạt được cao hơn so với kết quả đã báo cáo với Quốc hội tại kỳ họp thứ 6. Điều đó cho chúng ta thấy rõ vai trò lãnh đạo của Đảng, sự điều hành quyết liệt, linh hoạt sáng tạo, quyết tâm cao của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành và địa phương, sự nỗ lực của người dân và doanh nghiệp, kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát được kiểm soát, các cân đối lớn của nền kinh tế được đảm bảo, giải ngân vốn đầu tư công là điểm sáng trong năm 2023, với tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công đạt tới 93% kế hoạch, trong đó đầu tư kết cấu hạ tầng giao thông là sự đột phá rất quan trọng và gần đây là đường 500 KV mạch 3 từ Quảng Trạch (Quảng Bình) tới phố Nối (Hưng Yên) được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo rất quyết liệt. Năm 2023 và những tháng đầu năm 2024 đồng loạt khởi công các dự án đường cao tốc và các dự án quan trọng quốc gia, cả nước đã trở thành như một đại công trường, đến nay đã có trên 2000 km đường cao tốc đưa vào sử dụng được cử tri và nhân dân rất vui mừng, phấn khởi, đánh giá cao công tác chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành và địa phương. Các lĩnh vực văn hóa, xã hội, y tế, giáo dục đều có bước phát triển. Quốc phòng, an ninh được giữ vững, ổn định, đối ngoại đạt được nhiều kết quả nổi bật, ngày càng nâng cao vị thế, uy tín của đất nước ta trên trường quốc tế. Bên cạnh những kết quả đạt được, tôi cũng cơ bản thống nhất với những tồn tại, hạn chế và nguyên nhân như trong báo cáo của Chính phủ đã nêu và xin đề xuất một số nội dung như sau.
Vấn đề thứ nhất, về chính sách nhà ở xã hội. Đây là một chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước, thể hiện tính nhân văn sâu sắc. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã tổ chức nhiều cuộc họp để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc nhưng còn nhiều khó khăn, vướng mắc, bất cập từ việc tiếp cận đất đai, tiếp cận vốn vay gói tín dụng 120.000 tỷ. Theo Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế đến nay mới giải ngân được 640.000 tỷ cho 8 chủ đầu tư và 6 tỷ cho người mua nhà tại 3 dự án. Như thế, việc giải ngân vốn vay gói tín dụng 120.000 tỷ là rất khó khăn. Theo tôi, nguyên nhân của những vấn đề nêu trên là do thủ tục pháp lý phức tạp, tiếp cận đất đai, tiếp cận vốn vay còn khó khăn, vốn đầu tư lớn, lợi nhuận đầu tư từ xây dựng nhà ở xã hội bị khống chế không cao. Thời gian triển khai kéo dài, rủi ro trong đầu tư cũng nhiều nên chưa hấp dẫn các nhà đầu tư nhà ở xã hội. Một phần cũng do nhu cầu, điều kiện, khả năng mua nhà của người lao động có thu nhập thấp ở mỗi nơi có khác nhau.
Từ những vấn đề nêu trên, tôi đề nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ tiếp tục quan tâm, chỉ đạo tháo gỡ khó khăn về mặt thủ tục hành chính, tiếp cận đất đai được thuận lợi hơn, tiếp tục tháo gỡ khó khăn để đẩy mạnh việc nhà đầu tư, người mua nhà ở xã hội đủ điều kiện, có nhu cầu thì sớm được tiếp cận với tín dụng 120.000 tỷ. Đề nghị Chính phủ cần xem xét, chỉ đạo bố trí thêm nguồn lực từ ngân sách nhà nước để đầu tư nhà ở xã hội ở những địa phương ngoài các thành phố lớn, ở những nơi khó thu hút các nhà đầu tư. Sản phẩm nhà ở xã hội nên linh hoạt, đa dạng các hình thức mua, thuê mua, thuê để phù hợp với nhu cầu, điều kiện, khả năng của người lao động có thu nhập thấp.
Hai, kết quả việc rà soát, sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã. Sắp xếp các đơn vị sự nghiệp công lập đã đạt được nhiều kết quả, làm giảm đơn vị hành chính cấp xã, đơn vị sự nghiệp công lập, giảm đầu mối bên trong, tinh giản biên chế, nâng cao hiệu lực, hiệu quả các đơn vị hành chính cũng như các đơn vị sự nghiệp công lập. Bên cạnh đó, việc xử lý công sở dôi dư của các xã, các đơn vị sự nghiệp công lập sau sáp nhập còn nhiều vướng mắc. Nhiều công sở để hoang, xuống cấp gây lãng phí, cử tri cũng còn nhiều ý kiến. Đây là vấn đề không phải mới nhưng vấn đề xử lý tài sản dôi dư còn nhiều vướng mắc. Tôi đề nghị Chính phủ tiếp tục quan tâm, chỉ đạo xử lý dứt điểm vấn đề này.
Việc thực hiện cơ chế tự chủ ở một số đơn vị sự nghiệp công lập còn nhiều khó khăn, vướng mắc, nhất là các bệnh viện tuyến huyện, một số đơn vị sự nghiệp công lập thuộc lĩnh vực nông nghiệp, văn hóa, báo chí, phát thanh và truyền hình ở địa phương. Đề nghị Chính phủ, các bộ, ngành tiếp tục quan tâm, xem xét, sớm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong thực hiện cơ chế tự chủ. Cần xác định những đơn vị mang tính chất phục vụ nhiệm vụ chính trị, phục vụ quản lý nhà nước và các đơn vị sự nghiệp cung ứng dịch vụ công cơ bản, thiết yếu để Nhà nước có cơ chế giao nhiệm vụ, đặt hàng, bố trí ngân sách phù hợp để đảm bảo kinh phí hoạt động cho các đơn vị sự nghiệp công lập.
Tôi xin hết ý kiến. Xin cảm ơn Quốc hội.