Sáng 30-5, dưới sự chủ trì của đồng chí Đỗ Trọng Hưng, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh và đồng chí Nguyễn Quang Hải, Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh, Thường trực HĐND tỉnh Thanh Hoá đã tổ chức Phiên giải trình lần đầu tiên bằng hình thức trực tiếp kết hợp với trực tuyến từ điểm cầu Tỉnh ủy đến các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh về tình hình cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất trên địa bàn tỉnh (từ ngày 1-1-2019 đến ngày 31-12-2021).

Dự phiên giải trình có các đồng chí: Đỗ Minh Tuấn, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh; các đồng chí: Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy là Trưởng các Ban của HĐND tỉnh; Phó Chủ tịch UBND tỉnh; đại diện lãnh đạo các sở, ban, ngành cấp tỉnh và các huyện, thị xã, thành phố.

Đồng chí Đỗ Trọng Hưng, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh và đồng chí Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Nguyễn Quang Hải chủ trì phiên giải trình

Để phục vụ cho Phiên giải trình, Thường trực HĐND tỉnh đã tổ chức khảo sát trực tiếp tại một số huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tỉnh, qua kết quả khảo sát, phản ánh của cử tri và các phương tiện thông tin đại trúng; kết quả cho thấy trong những năm qua, công tác quản lý đất đai nói chung và việc cấp GCN quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất trên địa bàn tỉnh nói riêng đã được UBND tỉnh quan tâm, chỉ đạo thực hiện và đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Tỷ lệ cấp GCN lần đầu đạt cao, góp phần tích cực vào sự ổn định, phát triển kinh tế - xã hội các địa phương và của tỉnh. Công tác cải cách thủ tục hành chính được quan tâm, cắt giảm thành phần hồ sơ, thời gian giải quyết được Nhân dân và doanh nghiệp đồng tình, ủng hộ. Sở Tài nguyên và Môi trường đã kịp thời tham mưu cho UBND tỉnh ban hành nhiều văn bản để đôn đốc, hướng dẫn các huyện, thị xã, thành phố rà soát, xây dựng kê hoạch, đẩy nhanh tiến độ cấp GCN cho Nhân dân. Tham mưu cho UBND tỉnh thành lập Văn phòng Đăng ký đất đai (VPĐKĐĐ) một cấp, hướng dẫn VPĐKĐĐ sau khi được thành lập đã dần đi vào hoạt động ổn định, phát huy hiệu quả.

Đồng chí Nguyễn Ngọc Thúy, Phó Trưởng ban Kinh tế - Ngân sách HĐND tỉnh Báo cáo kết quả khảo sát

Bên cạnh những kết quả đạt được, việc cấp giấy chứng nhận vẫn còn một số tồn tại, hạn chế như sau: Số lượng hồ sơ cần cấp giấy chứng nhận lần đầu còn tồn đọng nhiều nhưng chưa được giải quyết. Trong đó, còn 7.969/22.143 trường hợp có giấy tờ về quyển sử dụng đất và không vi phạm pháp luật đất đai (711 hồ sơ đã đề nghị nhưng chưa cấp giấy chứng nhận); còn 19.239/28.637 trường hợp không có giấy tờ về quyền sử dụng đất và không vi phạm pháp luật đất đai (1.345 hồ sơ đã đề nghị nhưng chưa cấp giấy chứng nhận); còn 3.189/4.163 trường hợp sử dụng đất có vi phạm pháp luật đất đai trước ngày 1-7-2014; còn 10.656/12.830 trường hợp giao đất không đúng thẩm quyền.

Việc kiểm soát thủ tục hành chính, kiểm tra, giám sát trong thực hiện thủ tục hành chính về đăng ký, cấp giấy chứng nhận còn để người dân phản ánh, kiến nghị, tạo dư luận không tốt; có 6.473/269.035 hồ sơ đã giải quyết nhưng chậm so với quy định, 943/6.321 hồ sơ đang giải quyết quá hạn.

Công tác đo đạc bản đồ địa chính theo hệ tọa độ VN 2000 đối với đất khu dân cư và đất sản xuất nông nghiệp trên địa bàn tỉnh chưa hoàn thành, còn 90/559 xã, thị trấn đang sử dụng bản đồ hệ tọa độ khác; việc xây dựng cơ sở dữ liệu địa chính còn hạn chế, toàn tỉnh mới có 80 xã, thị trấn thuộc 3 huyện: Triệu Sơn (34 xã, thị trấn), Yên Định (26 xã, thị trấn), Hà Trung (20 xã, thị trấn) được triển khai thực hiện.

Các đại biểu đặt câu hỏi tại Phiên giải trình

Tại buổi giải trình, đã có 11 lượt đại biểu HĐND tỉnh nêu câu hỏi và để nghị Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường, lãnh đạo các địa phương giải trình những vấn đề thuộc thầm quyền như: Nguyên nhân, trách nhiệm, giải pháp để hoàn thành việc cấp GCN cho các trường hợp có đủ điều kiện theo quy định của pháp luật, đề xuất hướng xử lý các trường hợp không thể cấp GCN mà nguyên nhân không phải do người sử dụng đất?

Các đại biểu đặt câu hỏi tại Phiên giải trình

Các đại biểu cũng đặt câu hỏi đề nghị nghị Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường  cho biết nguyên nhân tại sao cùng là giao đất không đúng thẩm quyển lại có trường hợp được cấp GCN và có trường hợp chưa được cấp GCN? nguyên nhân, trách nhiệm và giải pháp để cấp GCN cho các hộ dân đang sử dụng đất ở có nguồn gốc từ đất nông, lâm trường? thực trạng, nguyên nhân và giải pháp để giải quyết đối với các trường hợp cấp đổi, cấp lại GCN nhưng không có sơ đồ thửa đất, diện tích ghi trên GCN không đúng với thực tế, một số hồ sơ cấp bị mất, nhưng không có hồ sơ lưu, hiện trạng sử dụng đất tăng nhiều so với diện tích ghi trên GCN?...

 Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Phạm Tiến Dũng trả lời các câu hỏi cuả đại biểu

Đồng chí Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường và lãnh đạo các địa phương đã tiếp thu, làm rõ các vấn đề đại biểu quan tâm. Trong đó làm rõ các nguyên nhân của tồn tại, hạn chế đó là: Hệ thống văn bản pháp luật đất đai nhiều, thường xuyên sửa đổi, bổ sung, thay đổi về chính sách. Công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật về đất đai chưa cao, một bộ phận người sử dụng đất chưa thực hiện đầy đủ các quyền và nghĩ vụ của mình; các cấp chính quyền, đặc biệt là cấp xã chưa làm tốt công tác quản lý hồ sơ về đất đai. Chuyên môn của một số công chức, viên chức chưa đáp ứng nhiệm vụ được giao, còn để xảy ra sai sót trong xử lý hồ sơ, giải quyết hồ sơ chậm... nhiều đồng chí đã nhận trách nhiệm và cam kết đưa ra giải pháp và lộ trình cụ thể để giải quyết các vấn đề còn tồn tại, để đẩy nhanh tiến độ cấp GCN trên địa bàn, bảo đảm quyền lợi cho người dân.

Toàn cảnh Phiên giải trình

Tại phiên giải trình, thay mặt UBND tỉnh, đồng chí Lê Đức Giang, Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh đã có phát biểu làm rõ thêm về tình hình cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất trên địa bàn tỉnh thời gian qua.

Phát biểu kết luận tại Phiên giải trình đồng chí Đỗ Trọng Hưng - UV BCH Trung ương Đảng - Bí thư Tỉnh ủy - Chủ tịch HĐND tỉnh khẳng định việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất là vấn đề nóng được Ban Thường vụ, Thường trực Tỉnh ủy rất quan tâm trong lãnh đạo, chỉ đạo, việc lựa chọn chuyên đề phù hợp với thực tiễn của tỉnh, các ý kiến giải trình của các ngành đã bám sát nội dung câu hỏi, trả lời trúng và đúng, giải quyết được thắc mắc của cử tri và người dân.

Đồng chí cũng ghi nhận và thống nhất với ý kiến tiếp thu, chỉ đạo của đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh, đồng thời đề nghị UBND tỉnh tập trung chỉ đạo các sở, ban, ngành cấp tỉnh, UBND các huyện, thị xã, thành phố và thủ trưởng các đơn vị liên quan nghiêm túc tiếp thu và có khác giải pháp khẩn trương, đồng bộ, quyết liệt, hiệu quả; đẩy nhanh tiến độ, xác định rõ lộ trình, phân công rõ trách nhiệm để khắc phục các tồn tại, hạn chế đã được chỉ ra tại phiên giải trình. Trong đó, tập tung triển khai ngay một số nội dung đó là: Tiếp tục tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về đất đai dưới nhiều hình thức để người dân nhận thức được quyền lợi và nghĩa vụ của người sử dụng đất trong việc đăng ký, cấp GCN. Đồng thời, kịp thời hướng dẫn UBND cấp huyện giải quyết dứt điểm các trường hợp đủ điều kiện cấp GCN, các khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện; chỉ đạo VPĐKĐĐ rà soát phân loại, làm rõ các trường hợp chưa được cấp GCN để thực hiện giải quyết theo quy định.

Khẩn trương xây dựng kế hoạch để giải quyết dứt điểm các tồn đọng trong việc cấp GCN quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất trên địa bàn tỉnh như: Việc cấp GCN quyền sử dụng đất ở có nguồn gốc từ đất của các nông, lâm trường trên địa bàn tỉnh; cấp GCN của các dự án khu dân cư, bao gồm: Dự án khu dân cư (tổ chức đấu giá lẻ và đấu giá tổng); Dự án nhà ở xã hội, dự án toà nhà thương mại kết hợp căn hộ chung cư trên địa bàn tỉnh... Tập trung tháo gỡ khó khăn, đẩy nhanh tiến độ thu hồi, bàn giao đất từ các công ty nông, lâm nghiệp; cấp GCN quyền sử dụng đất cho các hộ gia đình, cá nhân; đồng thời, thống kê cụ thể các vụ việc còn tồn đọng, những tồn tại, vướng mắc và tiến độ, lộ trình thời gian thực hiện.

Đồng chí Đỗ Trọng Hưng, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh phát biểu kết luận phiên giải trình

Đẩy nhanh tiến độ hoàn thành đo đạc bản đồ, cập nhật, chỉnh lý hồ sơ địa chính và khẩn trương phê duyệt Dự án xây dựng hệ thống bản đồ, hồ sơ địa chính và cơ sở dữ liệu địa chính trên địa bàn tỉnh, giai đoạn 2022-2025, tổ chức thực hiện và hướng dẫn các đơn vị chức tổ chức thực hiện theo quy định. Đồng thời, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, xây dựng cơ sở dữ liệu, số hoá công tác quản lý đất đai theo hướng minh bạch, thuận tiện nhất cho người dân và doanh nghiệp. Đẩy mạnh cải cách hành chính, rà soát, bổ sung, sửa đổi bộ thủ tục hành chính về quản lý đất đai, cấp GCN quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất; tăng cường công tác phối hợp giữa các sở, ngành, địa phương trong việc cấp GCN quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất trên địa bàn tỉnh.

Tăng cường thanh tra, kiểm tra việc quản lý, sử dụng đất đai và theo dõi, đôn đốc việc thực hiện các kết luận thanh tra, kiểm tra, giám sát của các cơ quan có thẩm quyền đã ban hành. Làm rõ trách nhiệm của người đứng đầu, tập thể, cá nhân liên quan đối với trường hợp buông lỏng, vi phạm trong việc cấp GCN quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất gây hậu quả nghiêm trọng hoặc có dư luận xấu trong Nhân dân. Tập trung giải quyết các tranh chấp, khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh về đất đai, nhất là các vụ việc phức tạp, đông người, kéo dài, vượt cấp. Rà soát, chuyển các cơ quan chức năng xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật đối với các trường hợp có dấu hiệu trốn tránh nghĩa vụ, trách nhiệm, vi phạm pháp luật về đất đai, nhất là các dự án bất động sản thương mại./.