Chiều 9/7/2025, Đoàn giám sát của Thường trực HĐND tỉnh Thanh Hóa do đồng chí Nguyễn Quang Hải – Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh – làm trưởng đoàn đã có buổi giám sát chuyên đề về công tác tuyển dụng, sử dụng và quản lý cán bộ lãnh đạo, cán bộ quản lý, giáo viên các cấp học trên địa bàn tỉnh, giai đoạn 2021–2024. Tham dự buổi giám sát có Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đầu Thanh Tùng, đại diện lãnh đạo Sở Giáo dục & Đào tạo, Sở Nội vụ và các sở, ngành liên quan. Đây là chuyên đề giám sát được Thường trực HĐND tỉnh đặc biệt quan tâm, nhằm đánh giá thực trạng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục sau gần 3 năm thực hiện chủ trương tinh giản biên chế, sắp xếp lại trường lớp, cũng như việc bổ sung nguồn nhân lực đáp ứng nhu cầu dạy và học trong tình hình mới.

Quang cảnh buổi giám sát của Thường trực HĐND tỉnh Thanh Hóa về công tác tuyển dụng, sử dụng và quản lý đội ngũ cán bộ, giáo viên (giai đoạn 2021–2024).

Theo báo cáo của UBND tỉnh và các sở ngành, giai đoạn 2021-2024, công tác tuyển dụng, sử dụng và quản lý đội ngũ cán bộ, giáo viên tại Thanh Hóa đã được triển khai tương đối đồng bộ, nghiêm túc. Trên cơ sở nhu cầu tuyển dụng 6.642 viên chức ngành giáo dục do Sở GD&ĐT và UBND các huyện, thị xã, thành phố đề xuất, Chủ tịch UBND tỉnh đã phê duyệt 6.376 chỉ tiêu tuyển dụng (phù hợp với biên chế được giao và lộ trình tinh giản). Trong các kỳ tuyển dụng từ 2021 đến 2024, có hơn 10.300 hồ sơ đăng ký dự tuyển, và kết quả đã có 4.857 thí sinh trúng tuyển, được tuyển dụng làm giáo viên các cấp. Như vậy, số giáo viên được tuyển chỉ đạt khoảng 76% so với số chỉ tiêu phê duyệt, cho thấy vẫn còn nhiều vị trí trống cần tiếp tục bổ sung. Công tác tuyển dụng được đánh giá là thực hiện thống nhất, đúng quy định; các thí sinh trúng tuyển đều đáp ứng các điều kiện tiêu chuẩn chuyên môn theo vị trí việc làm và đã được phân công về các trường. Chất lượng đội ngũ giáo viên vì thế ngày càng được nâng lên, góp phần giữ vững thành tích giáo dục của Thanh Hóa nằm trong nhóm dẫn đầu cả nước.

Bên cạnh việc tuyển mới, các địa phương trong tỉnh đã chủ động sắp xếp, kiện toàn lại tổ chức bộ máy giáo dục theo hướng tinh gọn. Nhiều trường học được sáp nhập để giảm đầu mối; các phòng ban tại Phòng GD&ĐT cấp huyện cũng được cơ cấu lại, tinh giản biên chế theo quy định Trung ương. Hằng năm, ngành giáo dục đều thực hiện công tác điều động, thuyên chuyển giáo viên giữa các trường trong cùng huyện, liên huyện nhằm điều tiết, giảm tình trạng thừa thiếu cục bộ. Ví dụ, năm học 2022–2023, huyện Hoằng Hóa đã luân chuyển hàng chục giáo viên từ những trường dư giáo viên sang trường thiếu giáo viên, đặc biệt ưu tiên bổ sung giáo viên cho các xã ven biển còn khó khăn. Việc bổ nhiệm, sắp xếp cán bộ quản lý trường học (hiệu trưởng, phó hiệu trưởng) cũng được thực hiện đúng quy trình, lựa chọn những người có năng lực, trình độ; đồng thời chú trọng công tác quy hoạch đội ngũ kế cận. Nhờ vậy, cơ bản các trường học trên địa bàn tỉnh đều có ban giám hiệu ổn định, đủ về số lượng và nâng cao về chất lượng lãnh đạo. Song song, công tác thanh tra, kiểm tra ngành giáo dục được tăng cường; qua đó kịp thời phát hiện, chấn chỉnh và xử lý các vụ việc nổi cộm như dạy thêm, lạm thu, vi phạm đạo đức nhà giáo… góp phần nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước về giáo dục trên địa bàn.

Tuy đạt nhiều kết quả, đoàn giám sát cũng chỉ ra những hạn chế, bất cập trong công tác tuyển dụng, sử dụng giáo viên giai đoạn vừa qua. Trước hết, việc tổ chức thi tuyển, xét tuyển viên chức giáo dục hằng năm còn chậm, dẫn đến nhiều trường thiếu giáo viên khi bước vào năm học mới, phải hợp đồng tạm hoặc dồn lớp. Nguyên nhân một phần do quy trình tuyển dụng qua nhiều khâu thẩm định, phê duyệt chỉ tiêu mất thời gian; ngoài ra có năm hoãn tuyển dụng để chờ sáp nhập trường lớp. Bên cạnh đó, việc phân cấp quản lý đội ngũ giáo viên giữa tỉnh và huyện còn bất cập: hiện nay giáo viên mầm non, phổ thông do UBND cấp huyện quản lý, dẫn tới có nơi thừa, nơi thiếu giáo viên nhưng điều phối liên huyện khó khăn. Một hệ quả là số giáo viên bình quân trên một lớp học ở Thanh Hóa thấp hơn so với định mức quy định, ảnh hưởng đến chất lượng giảng dạy (ví dụ có trường tiểu học chỉ bố trí 1 giáo viên/lớp, không đủ giáo viên dự phòng khi có người nghỉ thai sản hoặc ốm dài ngày). Công tác biệt phái giáo viên hỗ trợ các vùng khó còn bất cập, do giáo viên không muốn đi biệt phái xa nhà, chế độ hỗ trợ chưa đủ hấp dẫn. Về cán bộ quản lý, một số nơi chưa làm tốt khâu quy hoạch nguồn nên xảy ra tình trạng nơi thừa, nơi thiếu hiệu trưởng, hiệu phó; có trường phải điều hiệu trưởng trường khác về kiêm nhiệm tạm thời. Ngoài ra, chế độ chính sách thu hút giáo viên giỏi về giảng dạy ở vùng sâu, vùng xa của tỉnh còn hạn chế, dẫn tới các huyện miền núi vẫn khó tuyển đủ giáo viên bộ môn như tiếng Anh, Tin học.

Phát biểu kết luận buổi giám sát, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Nguyễn Quang Hải đánh giá cao sự nỗ lực của UBND tỉnh, Sở GD&ĐT, Sở Nội vụ và các địa phương trong việc tuyển dụng, quản lý đội ngũ giáo viên, qua đó “góp phần đưa Thanh Hóa giữ vững vị trí tốp đầu cả nước về chất lượng giáo dục”. Đồng tình với những hạn chế được nêu, đồng chí Nguyễn Quang Hải đề nghị các cơ quan liên quan khẩn trương hoàn thiện báo cáo giám sát, bổ sung đầy đủ số liệu, tiếp thu ý kiến đóng góp của các đại biểu để trình Thường trực HĐND tỉnh. Đặc biệt, thời điểm hiện tại Thanh Hóa đã chuyển sang mô hình chính quyền địa phương 2 cấp (từ 1/7/2025), nên các kiến nghị, giải pháp cũng cần điều chỉnh cho phù hợp với bối cảnh phân cấp mới. Về nhiệm vụ cụ thể, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh đề nghị tổ chức các kỳ tuyển dụng bổ sung đủ số lượng giáo viên còn thiếu so với chỉ tiêu biên chế đã được phê duyệt, không để trường học nào thiếu giáo viên đứng lớp. Song song, nghiên cứu, tham mưu ban hành chính sách thu hút giáo viên về công tác tại các huyện miền núi, vùng sâu vùng xa – nơi đang khó khăn về nhân lực giáo dục. Có thể là chính sách hỗ trợ tài chính, nhà ở công vụ, hoặc ưu tiên tuyển dụng với sinh viên sư phạm là người địa phương vùng cao. Đồng chí cũng lưu ý ngành giáo dục cần khuyến khích con em đồng bào dân tộc thiểu số theo học ngành sư phạm, sau này trở về phục vụ quê hương. Cùng với đó, tăng cường quản lý các khoản thu chi trong nhà trường bảo đảm công khai, đúng quy định; nâng cao chất lượng bữa ăn bán trú cho học sinh; chấn chỉnh triệt để tình trạng dạy thêm, học thêm sai quy định… nhằm tạo môi trường giáo dục lành mạnh, nâng cao hơn nữa chất lượng giáo dục toàn diện của tỉnh.

Cuộc giám sát chuyên đề của Thường trực HĐND tỉnh về công tác tuyển dụng, sử dụng giáo viên giai đoạn 2021-2024 đã chỉ ra bức tranh khá đầy đủ về nguồn nhân lực ngành giáo dục Thanh Hóa. Những kết quả đáng khích lệ – như hàng ngàn giáo viên trẻ chất lượng được bổ sung, mạng lưới trường lớp được sắp xếp tinh gọn, kỷ cương trường học được giữ vững – là nền tảng để Thanh Hóa tiếp tục giữ vững thành tích giáo dục trong top đầu cả nước. Song các hạn chế, thiếu hụt cũng đã bộc lộ, đòi hỏi sự quan tâm giải quyết kịp thời. Kiến nghị của đoàn giám sát về việc đẩy nhanh tuyển dụng giáo viên, điều chỉnh chính sách thu hút nhân lực về vùng khó khăn, v.v., chính là những giải pháp then chốt cho bài toán nguồn nhân lực ngành giáo dục địa phương. Tin rằng, sau cuộc giám sát này, UBND tỉnh Thanh Hóa và các ngành hữu quan sẽ nghiêm túc rút kinh nghiệm và hành động quyết liệt hơn. Khi đội ngũ nhà giáo được bổ sung đủ về lượng, mạnh về chất, lại thêm chính sách đãi ngộ hợp lý, ngành giáo dục Thanh Hóa chắc chắn sẽ có bước phát triển mới, đáp ứng kỳ vọng của phụ huynh và học sinh trong tỉnh.