Được sự cho phép của chủ tọa Hội nghị, thay mặt cho Thường trực HĐND thành phố Sầm Sơn, tôi xin phép tham gia phát biểu tham luận với nội dung “Một số kinh nghiệm trong hoạt động tiếp công dân, xử lý và giám sát việc thực hiện giải quyết đơn khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh gửi đến HĐND thành phố Sầm Sơn”. Đây là nội dung quan trọng của hoạt động của Thường trực HĐND, các ban của HĐND và các đại biểu HĐND thành phố; thông qua hoạt động này để tiếp nhận, phân loại các đơn khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh của công dân và chuyển đến cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền giải quyết theo quy định của pháp luật; kịp thời kiến nghị giải quyết những vướng mắc, bức xúc của công dân trong việc giải quyết khiếu nại, tố cáo; giám sát các cơ quan quản lý nhà nước, đảm bảo thực thi pháp luật, quyền và lợi ích của công dân; hướng dẫn công dân thực hiện quyền kiến nghị, phản ánh, khiếu nại, tố cáo đúng pháp luật; giải thích, tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đến công dân. Đặc biệt là đối địa bàn với thành phố Sầm Sơn, một đô thị du lịch đang phát triển rất nhanh, được tỉnh và các nhà đầu tư quan tâm đã và đang triển khai rất nhiều dự án lớn, bên cạnh việc thay đổi căn bản hạ tầng kinh tế - kỹ thuật của thành phố thì cũng có tác động không nhỏ đến đời sống, sinh kế của rất nhiều hộ dân; do đó, hoạt động tiếp công dân và giải quyết đơn khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh của nhân dân được cấp ủy, chính quyền thành phố đặc biệt quan tâm chỉ đạo và triển khai thực hiện; nhằm ổn định tình hình, đảm bảo quyền lợi hợp pháp, chính đáng của nhân dân; góp phần quan trọng đối với sự phát triển bền vững của thành phố.

Để thực hiện nhiệm vụ trên; ngay sau kỳ họp thứ nhất để bầu và kiện toàn các chức danh của HĐND, UBND thành phố; Thường trực HĐND thành phố đã ban hành Quy chế làm việc của HĐND, Thường trực HĐND, các ban của HĐND thành phố; thông báo công khai lịch và địa điểm tiếp công dân thường xuyên của Thường trực HĐND, các đại biểu HĐND thành phố; đồng thời hướng dẫn HĐND các phường, xã thực hiện việc  tiếp công dân của cấp mình. Tổ chức thực hiện nghiêm túc việc tiếp nhận, phân loại xử lý đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân; lịch tiếp công dân định kỳ của Thường trực HĐND thành phố. Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, đồng chí Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND thành phố đã tiến hành tiếp công dân theo định kỳ 10 buổi với 16 lượt công dân (trong đó có 01lượt đông người, với 18 vụ việc);  trong các buổi tiếp công dân đồng chí Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND thành phố đã yêu cầu lãnh đạo UBND thành phố, các phòng, ban, đơn vị liên quan trực tiếp trả lời; kết luận cụ thể từng vấn đề với nội dung, thời hạn và giao cho các đơn vị liên quan xem xét giải quyết các đề xuất, kiến nghị của công dân theo thẩm quyền. Thường trực HĐND thành phố đã tiếp nhận được tiếp nhận 26 đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân; sau khi nghiên cứu, phân loại, Thường trực HĐND đã chuyển cho các đơn vị liên quan xem xét giải quyết, đồng thời thông báo cho công dân được biết về việc xử lý đơn thư. (Các nội dung công dân đề nghị chủ yếu liên quan đến đất đai, như: bồi thường giải phóng mặt bằng, tái định cư, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, tranh chấp đất đai...., chiếm tỷ lệ trên 90% các nội dung phản ánh của công dân)  

Trong quá trình theo dõi việc giải quyết của các cơ quan chức năng trong việc thực hiện Kết luận các buổi tiếp công dân và phiếu chuyển đơn; Thường trực HĐND thành phố giao cho Ban Pháp chế và Văn phòng HĐND&UBND thành phố thường xuyên theo dõi, đôn đốc, giám sát việc thực hiện của các đơn vị liên quan; Các cấp, các ngành từ thành phố đến cơ sở đã tập trung cao cho công tác giải quyết đơn thư của công dân. Đặc biệt, đối với một số vụ việc phức tạp, kéo dài, UBND thành phố đã chủ động phối hợp với các sở, ngành của tỉnh đối thoại công khai, kiên trì tuyên truyền, vận động, thuyết phục bằng nhiều hình thức. Kết quả đã chỉ đạo xem xét giải quyết được 16/18 vụ việc và 22/26 đơn thư của công dân; qua đó đã góp phần giữ vững kỷ cương pháp luật, ổn định tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở thành phố. Tuy nhiên, do tính chất phức tạp, kéo dài nên có một số vụ việc chưa giải quyết dứt điểm; một số vụ việc giải quyết còn chậm về tiến độ thời gian so với yêu cầu; hoạt động giám sát giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân đôi lúc chưa sâu sát; một số đơn thư, kiến nghị mặc dù đã được các cơ quan có thẩm quyền trả lời đảm bảo quy định nhưng vẫn không thống nhất dẫn đến kiến nghị, đề xuất nhiều lần, kiến nghị vượt cấp, nhất là các vụ việc liên quan đến đất đai, chế độ chính sách, mâu thuẫn cá nhân…

Qua thực tiễn việc tiếp công dân, xử lý và giám sát việc thực hiện giải quyết đơn khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh gửi đến HĐND thành phố Sầm Sơn. Thường trực HĐND thành phố Sầm Sơn xin trao đổi một số kinh nghiệm  như sau:

Thứ nhất: Phải thực hiện nghiêm túc việc tiếp công dân của Thường trực HĐND, các ban của HĐND và đại biểu HĐND thành phố theo lịch đã thông báo; trong trường hợp có thay đổi thời gian tiếp xúc phải kịp thời thông báo trên hệ thống thông tin đại chúng của thành phố và các phường, xã để nhân dân biết; tránh trường hợp công dân đến theo lịch nhưng không có người tiếp công dân. Trong quá trình tiếp công dân, phải thực sự lắng nghe, cầu thị, kiên trì đối thoại, giải thích cho nhân dân. Đối với từng nội dung công dân phản ánh, phải có kết luận cụ thể về giao nội dung, thời gian yều cầu giải quyết cho đơn vị liên quan xem xét trả lời cho công dân. Yêu cầu các tổ đại biểu HĐND thực hiện nghiêm túc chế độ thông tin báo cáo Thường trực HĐND thành phố về tình hình tiếp công dân trên địa bàn.

Thứ hai: Tập trung phân loại, xử lý đơn khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh của công dân gửi đến Thường trực HĐND thành phố để chuyển đến các cơ quan, đơn vị liên quan xem xét giải quyết; đồng thời thông báo cho công dân gửi đơn biết về nội dung chuyển đơn của Thường trực HĐND thành phố; phân công cho Ban Pháp chế phối hợp với Văn phòng HĐND&UBND thành phố theo dõi, đôn đốc việc giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân, nhất là đối với những vụ việc phức tạp, kéo dài. Hàng quý, Thường trực HĐND thành phố rà soát và có văn bản đôn đốc việc giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân; đề nghị cơ quan có thẩm quyền kiểm điểm trách nhiệm của cơ quan có thẩm quyền chậm giải quyết, trả lời đơn thư do Thường trực HĐND thành phố chuyển đến. Khi cần thiết, Thường trực HĐND thành phố có thể tổ chức đối thoại trực tiếp với công dân về một số vụ việc nổi cộm, phức tạp, kéo dài để nắm bắt thực tế, khách quan; tổ chức làm việc với UBND thành phố và các đơn vị liên quan về giải quyết đơn của công dân.    

Thứ ba: Tăng cường giám sát, tái giám sát việc giải quyết đơn khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh của công dân, nhất là các vụ việc phức tạp, nổi cộm, đông người, kéo dài chưa được giải quyết dứt điểm hoặc vi phạm trình tự, thủ tục, thời hạn giải quyết. Trong năm,  ít nhất tổ chức 01 đoàn giám sát chuyên đề đối với hoạt động tiếp công dân và việc giải quyết đơn của công dân. Phân công các Tổ đại biểu HĐND thành phố tại các phường, xã thực hiện giám sát việc giải quyết các đơn thư trên địa bàn. Lựa chọn những vụ việc khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh của công dân có tính chất phức tạp, kéo dài... để tổ chức chất vấn tại kỳ họp HĐND thành phố. Nâng cao chất lượng thẩm tra báo cáo tình hình tiếp công dân, giải quyết đơn khiếu nại, tố cáo, kiến nghị phản ánh của công dân do UBND thành phố trình kỳ họp của HĐND thành phố.  

Thứ tư: Phối hợp với các UBND, MTTQ, các đoàn thể và các đơn vị liên quan tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật về tiếp công dân;  nâng cao nhận thức, trách nhiệm nhất là của người đứng đầu của cơ quan, đơn vị trong việc giải quyết đơn thư, kiến nghị, khiếu nại, tố cáo của công dân; đảm bảo mọi ý kiến, kiến nghị của nhân dân đều được tiếp thu, xem xét, giải quyết theo quy định.

Trên đây là một số kinh nghiệm trong hoạt động tiếp công dân, xử lý và giám sát việc thực hiện giải quyết đơn khiếu nại, tố cáo, kiến nghị của cử tri phản ánh đến HĐND thành phố Sầm Sơn trong thời gian qua. Rất mong nhận được ý kiến trao đổi, góp ý của các đại biểu tham dự hội nghị.