Cử tri đề nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo tham mưu trình Chính phủ có chính sách hỗ trợ giá sách giáo khoa để giảm bớt khó khăn cho Nhân dân; quản lý chặt chẽ về giá, về chất lượng sách giáo khoa để đảm bảo quyền lợi cho giáo viên, học sinh và phụ huynh. Hiện nay, giá sách giáo khoa mới cao hơn rất nhiều lần so với giá sách giáo khoa cũ gây khó khăn cho phụ huynh, đặc biệt là phần lớn gia đình thu nhập thấp.
Ngày 10/10/2022, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã có Văn bản số 5200/BGDĐT-KHTC về việc trả lời kiến nghị cử tri tỉnh Thanh Hóa gửi tới sau kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XV, cụ thể như sau:
Theo quy định của Luật Giá 2012 và các văn bản hướng dẫn, sách giáo khoa thuộc danh mục hàng hóa thực hiện kê khai giá. Theo đó, Nhà xuất bản và các doanh nghiệp được quyết định mức giá và thực hiện kê khai giá với Bộ Tài chính (là cơ quan có chức năng quản lý nhà nước về giá).
Trong thời gian vừa qua, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã phối hợp Bộ Tài chính để rà soát phương án kê khai giá sách giáo khoa mới. Sau nhiều lần thực hiện rà soát, phương án kê khai giá sách giáo khoa mới của các Nhà xuất bản gửi Bộ Tài chính đã giảm so với lần đầu theo giá bìa từng cuốn, nhưng vẫn cao hơn so với bộ sách cũ, do một số nguyên nhân khách quan như: (1) Việc thực hiện xã hội hóa biên soạn sách giáo khoa theo tinh thần của Nghị quyết số 88/2014/QH13 nên các nhà xuất bản phải tính các chi phí biên soạn, biên tập bản thảo, dạy thực nghiệm, chi phí nhuận bút lần đầu... vào giá sách giáo khoa, trong khi bộ sách cũ không bao gồm các chi phí này do được ngân sách nhà nước hỗ trợ; (2) Với cơ chế một chương trình nhiều bộ sách như hiện nay, các Nhà xuất bản phải hạch toán các khoản chi phí thông thường trong hoạt động của doanh nghiệp khi phát hành sách, như chi phí quảng bá giới thiệu sách ra thị trường vào giá thành sách. Trong khi đó, bộ sách giáo khoa cũ chỉ có một bộ duy nhất nên không phát sinh khoản chi phí này. Đồng thời, hiện nay có nhiều bộ sách nên sản lượng xuất bản mỗi bộ giảm đi làm chi phí giá thành đơn vị tăng lên, điều đó cũng góp phần tăng giá bán. Bộ giáo dục và Đào tạo đã thực hiện các giải pháp để tăng cường bình ổn giá sách giáo khoa, đảm bảo an sinh xã hội như sau:
- Ban hành Thông tư số 05/2022/TT-BGDĐT ngày 19/3/2022 sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 33/2017/TT-BGDĐT quy định về tiêu chuẩn, quy trình biên soạn, chỉnh sửa sách giáo khoa.
- Ban hành văn bản chỉ đạo các Nhà xuất bản thực hiện tiết kiệm tối đa, cắt giảm các khoản chi phí để giảm giá sách giáo khoa; thực hiện đồng bộ, có hiệu quả các giải pháp hỗ trợ cung cấp sách giáo khoa cho các học sinh thuộc đối tượng chính sách xã hội, học sinh vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn; học sinh hộ nghèo, cận nghèo để các em học sinh có đủ sách giáo khoa đến trường. Ngoài ra, đối với Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam (NXBGDVN) là doanh nghiệp Nhà nước do Bộ Giáo dục và Đào tạo quản lý, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã chỉ đạo NXBGDVN nghiên cứu, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, đa dạng hóa các kênh phân phối để giảm chi phí phát hành; đẩy mạnh tái cơ cấu NXBGDVN theo hướng tinh gọn bộ máy, nhân sự, tiết giảm tối đa các bộ phận trung gian, bộ phận quản lý để giảm chi phí, hạ giá thành và giá bán sách giáo khoa.
- Bên cạnh đó, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã có Công văn số 3910/BGDĐT-KHTC ngày 17/8/2022 gửi Bộ Tài chính góp ý dự thảo Luật Giá sửa đổi, trong đó thống nhất với dự thảo Luật Giá sửa đổi về nội dung bổ sung sách giáo khoa vào danh mục do Nhà nước định giá theo yêu cầu tại Nghị quyết số 63/2022/QH13 kỳ họp thứ 3 Quốc hội khóa XV.
Đồng thời, thực hiện Nghị quyết số 77/NQ-CP ngày 08/6/2022 của Chính phủ về phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 5/2022, Bộ Giáo dục và Đào tạo đang phối hợp với các bộ, ngành nghiên cứu và đề xuất với Chính phủ phương án sử dụng ngân sách nhà nước để mua sách giáo khoa đưa vào thư viện các trường học cho học sinh mượn dùng để tái sử dụng nhiều lần, nâng cao hiệu quả sử dụng sách giáo khoa.