Tham dự hội nghị Thường trực HĐND tỉnh với Thường trực HĐND các huyện, thị xã, thành phố lần thứ nhất, nhiệm kỳ 2021 - 2026, thay mặt Thường trực HĐND, các Ban HĐND huyện Thọ Xuân, tôi xin gửi đến các đồng chí lãnh đạo tỉnh, các quý vị đại biểu về dự hội nghị lời chúc sức khoẻ và lời chào trân trọng, chúc hội nghị thành công tốt đẹp.

Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026 hoạt động được gần 01 năm. Do thời gian chưa nhiều, phần lớn đại biểu mới tham gia lần đầu, chưa được tập huấn kỹ năng hoạt động, bên cạnh đó bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh Covid-19, phải dành rất nhiều thời gian cho công tác phòng, chống dịch bệnh nên hoạt động của HĐND cũng bị ảnh hưởng, còn có mặt chưa đáp ứng với yêu cầu đặt ra. Song, đánh giá một cách tổng thể thì hoạt động của HĐND huyện Thọ Xuân trong gần một năm qua đã đạt được một số kết quả quan trọng, trong khuôn khổ và chủ đề của hội nghị lần này, thay mặt Thường trực HĐND huyện Thọ Xuân, tôi xin phép báo cáo với hội nghị một số nét hoạt động về “Công tác phối hợp giữa Thường trực HĐND với Ban Thường trực Uỷ ban MTTQ Việt Nam và các cơ quan tổ chức hữu quan trong nâng cao hiệu quả hoạt động của HĐND huyện”.

Quan hệ phối hợp giữa Thường trực HĐND với UBND và Ủy ban MTTQ là mối quan hệ mật thiết và bổ trợ cho nhau, được quy định trong Luật Tổ chức chính quyền địa phương, Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND, Luật Mặt trận Tổ quốc, Quy chế hoạt động của HĐND và những văn bản quy phạm pháp luật khác.… được thực hiện ở nhiều nội dung như tổ chức bầu cử, chuẩn bị nội dung các kỳ họp HĐND, tiếp xúc cử tri, giám sát, tuyên truyền, vận động thực hiện các nghị quyết của HĐND.

Đối với Ban Thường trực Ủy ban MTTQ, ngay từ đầu nhiệm kỳ 2021 - 2026, Thường trực HĐND và Ban Thường trực Ủy ban MTTQ huyện đã ký kết Quy chế phối hợp giữa 02 cơ quan, xác định rõ 08 nội dung phối hợp và trách nhiệm của mỗi cơ quan, nhất là trách nhiệm trong việc chuẩn bị và tổ chức kỳ họp, giám sát, tiếp xúc cử tri trước và sau các kỳ họp thường lệ của HĐND huyện.

Đối với UBND, hoạt động phối hợp được thực hiện thường xuyên, liên tục nhất là chuẩn bị nội dung trình tại các kỳ họp, theo dõi, giám sát, đôn đốc thực hiện nghị quyết, giải quyết kiến nghị của cử tri; các vấn đề phát sinh cần phải điều chỉnh, bổ sung cho phù hợp với yêu cầu thực tiễn và chỉ đạo của cơ quan Nhà nước cấp trên, UBND huyện đều chủ động đề xuất với Thường trực HĐND huyện xem xét, thống nhất.

Thực tế, trong thời gian qua, hoạt động phối hợp giữa 3 cơ quan chủ yếu tập trung phối hợp chuẩn bị các kỳ họp HĐND, tiếp xúc cử tri, tuyên truyền, vận động và thực hiện giám sát của HĐND, cụ thể:

Về phối hợp chuẩn bị kỳ họp: Xác định công tác chuẩn bị nội dung, chương trình kỳ họp là yếu tố quan trọng đầu tiên và cơ bản đối với việc nâng cao chất lượng hoạt động của HĐND nói chung, kỳ họp nói riêng, Thường trực HĐND, UBND và Ủy ban MTTQ huyện đã bám sát các quy định của pháp luật và Quy chế phối hợp, thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ và chương trình công tác, thể hiện trách nhiệm của mỗi cơ quan, từ việc đề xuất nội dung kỳ họp, tổ chức hội nghị liên tịch thống nhất dự kiến nội dung, chương trình kỳ họp; thời gian tiếp xúc cử tri, chỉ đạo, phân công chuẩn bị các báo cáo, đề án, tờ trình, dự thảo nghị quyết,... đến kết thúc kỳ họp.

Trước kỳ họp 30 ngày, Thường trực HĐND huyện phối hợp với UBND, Ủy ban MTTQ huyện và các ngành hữu quan tổ chức hội nghị liên tịch để thống nhất nội dung, thời gian kỳ họp (hội nghị thường được tổ chức sớm hơn quy định 10 ngày) tạo điều kiện thuận lợi cho các cơ quan chuyên môn, các ngành liên quan có thời gian chuẩn bị chu đáo, chặt chẽ nội dung kỳ họp, bảo đảm thời gian để các Ban của HĐND thu thập thông tin, tiến hành khảo sát thực tế, phục vụ cho công tác thẩm tra trước khi trình ra kỳ họp bảo đảm chất lượng và khả thi của các nghị quyết.

Về phối hợp tổ chức tiếp xúc cử tri và theo dõi việc giải quyết kiến nghị của cử tri: Hoạt động tiếp xúc cử tri được tăng cường, tạo sự gắn bó, tin tưởng của cử tri đối với đại biểu HĐND huyện. Thường trực HĐND huyện xây dựng kế hoạch TXCT, phối hợp chặt chẽ với UBND và Ban Thường trực Ủy ban MTTQ huyện chỉ đạo tổ chức tốt các đợt tiếp xúc cử tri trước và sau các kỳ họp thường lệ trong năm để thông báo nội dung, chương trình, thời gian tổ chức kỳ họp; báo cáo kết quả kỳ họp, tuyên truyền, phổ biến các nghị quyết do HĐND huyện ban hành; đồng thời thu thập ý kiến, nguyện vọng của cử tri gửi đến HĐND theo quy định.

Việc theo dõi, đôn đốc giải quyết kiến nghị của cử tri trong thời gian qua tiếp tục được quan tâm và có một số điểm mới đó là, trên cơ sở báo cáo kết quả thực hiện của UBND, Thường trực HĐND huyện ban hành Kế hoạch tổ chức khảo sát thực tế để kiểm tra, kiểm nghiệm kết quả thực hiện, đồng thời thông qua khảo sát để lựa chọn một số nội dung chất vấn tại kỳ họp. Việc làm này đã nâng cao trách nhiệm của UBND các cấp và các phòng, ngành chức năng, từ đó ý kiến kiến nghị của cử tri, kiến nghị sau giám sát của Thường trực HĐND và các Ban HĐND huyện được tập trung chỉ đạo giải quyết kịp thời, có chất lượng.

Bên cạnh đó, chức năng phản biện xã hội của Mặt trận cũng được quan tâm thực hiện đạt hiệu quả. Trong năm qua, theo đề nghị của Thường trực HĐND huyện, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ huyện đã tổ chức hội nghị phản biện một số nội dung liên quan đến Đề án của huyện về phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và các cụm công nghiệp trên địa bàn huyện giai đoạn 2021-2025 và Đề án xây dựng xã nông thôn mới nâng cao, xã nông thôn mới kiểu mẫu, thôn nông thôn mới kiểu mẫu và xây dựng sản phẩm OCOP giai đoạn 2022-2025. Thông qua phản biện xã hội của MTTQ, các Ban của HĐND huyện có thêm nhiều thông tin đa chiều về thực trạng vấn đề, góp phần nâng cao chất lượng báo cáo thẩm tra của các Ban HĐND, qua đó giúp cho HĐND quyết định các vấn đề quan trọng, sát đúng, đáp ứng yêu cầu thực tiễn đặt ra.

Về công tác phối hợp tuyên truyền, vận động: Việc đưa nghị quyết của HĐND vào thực tiễn cuộc sống là một quá trình chịu sự tác động của nhiều yếu tố, để các nghị quyết đi vào thực tiễn cuộc sống, khẳng định được hiệu quả hoạt động của HĐND, thì việc tuyên truyền, phổ biến, triển khai nghị quyết được xác định là nhiệm vụ trọng tâm trong quá trình hoạt động của HĐND. Do đó, ngay sau khi Nghị quyết của HĐND huyện được ban hành, Thường trực HĐND huyện đã chủ động phối hợp với UBND và Ban Thường trực Ủy ban MTTQ huyện tập trung triển khai bằng nhiều hình thức như tổ chức hội nghị quán triệt, tiếp xúc cử tri, niêm yết tại trụ sở, công khai trên cổng thông tin điện tử của huyện … đây là những hình thức cung cấp thông tin nhanh, dễ hiểu, dễ thực hiện, giúp thông tin Nghị quyết đến với tổ chức, người dân dễ dàng hơn.

Về phối hợp trong hoạt động giám sát của HĐND huyện: Hoạt động giám sát của Thường trực HĐND và các Ban HĐND huyện được các cơ quan tích cực tham gia và thực hiện đúng yêu cầu đặt ra; kế hoạch giám sát, khảo sát được gửi đến Thường trực Ủy ban MTTQ huyện cùng tham gia, thống nhất, bảo đảm tính khoa học, không trùng lắp về thời gian thực hiện nhiệm vụ của các cơ quan, cũng như nội dung, địa điểm giám sát; quy trình giám sát, khảo sát được chuẩn bị kỹ lưỡng, chặt chẽ, nhất là đối với những chuyên đề giám sát có nhiều nội dung mới, phạm vi rộng... kết hợp nghe, xem xét báo cáo với tổ chức đi khảo sát thực tế để được tận mắt chứng kiến sự việc và nghe dân nói, nghe địa phương, đơn vị giải trình…, được xem xét, thảo luận, phân tích kỹ lưỡng, chỉ rõ những hạn chế, bất cập của từng lĩnh vực, xác định nguyên nhân và kiến nghị các giải pháp phù hợp, khả thi; đồng thời làm cơ sở để định hướng cho hoạt động của HĐND trong thời gian tiếp theo.

Từ thực tiễn nêu trên, để nâng cao hiệu quả hoạt động của HĐND trong thời gian tới, cần quan tâm một số nhiệm vụ chủ yếu như sau:

Thứ nhất, Thường trực HĐND huyện cần chủ động tổ chức hội nghị liên tịch với UBND, Ủy ban MTTQ huyện và các cơ quan hữu quan sớm hơn thời gian luật định (20 ngày) để thống nhất nội dung, thời gian kỳ họp; bảo đảm thời gian cho các cơ quan chuyên môn chuẩn bị văn bản, tài liệu và thời gian cho các Ban của HĐND huyện tổ chức khảo sát, thẩm tra. Vì thực tế, công tác chuẩn bị văn bản, tài liệu kỳ họp vẫn còn một số cơ quan tham mưu chuẩn bị chậm, không đảm bảo thời gian quy định, ảnh hưởng đến chất lượng thẩm tra cũng như hiệu quả của Nghị quyết. Không đưa vào chương trình kỳ họp những nội dung gửi đến chậm, muộn hoặc không đảm bảo đúng quy trình và chất lượng của nội dung trình, chưa được đánh giá, thẩm định đầy đủ.

Thứ hai, Phối hợp chặt chẽ giữa Thường trực HĐND với UBND, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ huyện và các Tổ đại biểu trong việc xây dựng, triển khai kế hoạch tiếp xúc cử tri của đại biểu HĐND; quan tâm đến hình thức, nội dung, địa điểm, thành phần và phương pháp để tổ chức tiếp xúc cử tri. Tăng cường tiếp xúc cử tri theo chuyên đề; tiếp xúc cử tri ở thôn, khu phố; tổ chức cho các tổ đại biểu tham dự các hội nghị thôn, khu phố; tại các hội nghị, nhất thiết phải có đại diện lãnh đạo UBND các cấp và lãnh đạo các phòng, ngành cấp huyện tham dự, để nắm bắt, trực tiếp giải trình, cũng như có lời hứa thực hiện trước cử tri trong thời gian nhất định; thông qua đó trách nhiệm các cấp, các ngành sẽ được nâng lên, đồng thời giúp HĐND có thêm cơ sở để xem xét, quyết định nội dung kỳ họp và quyết nghị các vấn đề bảo đảm phù hợp với thực tiễn và có tính khả thi.

Thứ ba, Tăng cường hoạt động giám sát, khảo sát chuyên đề giữa hai kỳ họp, nhất là thời điểm trước các kỳ họp để kiểm tra, kiểm nghiệm thực tế kết quả thực hiện nghị quyết của HĐND, các vấn đề UBND cần trình, các ý kiến, kiến nghị của cử tri để yêu cầu thực hiện, hoặc lựa chọn nội dung chất vấn, giải trình tại các phiên họp thường kỳ của Thường trực HĐND và tại kỳ họp HĐND.

Thứ tư, Ngoài việc tăng cường công tác phối hợp giữa Thường trực HĐND với UBND và Ủy ban MTTQ huyện, Thường trực HĐND huyện và UBND huyện chỉ đạo Văn phòng HĐND và UBND huyện phối hợp chặt chẽ với đại biểu chuyên trách các Ban của HĐND huyện, các cơ quan có liên quan trong việc tham mưu, chuẩn bị các nội dung, điều kiện, phục vụ tổ chức kỳ họp HĐND huyện và các hoạt động của Thường trực HĐND, các Ban của HĐND huyện.

Thứ năm, Ngay sau mỗi kỳ họp tổ chức hội nghị rút kinh nghiệm về công tác tổ chức, điều hành kỳ họp; đồng thời định kỳ tổ chức hội nghị đánh giá công tác phối hợp giữa Thường trực HĐND với UBND và Ban Thường trực Ủy ban MTTQ huyện để tăng cường mối quan hệ giữa các cơ quan nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của HĐND.

Trên đây là nội dung tham luận của HĐND huyện Thọ Xuân, tại hội nghị này, rất mong nhận được nhiều ý kiến trao đổi và chia sẻ kinh nghiệm của các đại biểu tham dự hội nghị về công tác phối hợp giữa Thường trực HĐND với Ban Thường trực Ủy ban MTTQ và các cơ quan hữu quan huyện, nhằm nâng cao hơn nữa hiệu quả hoạt động của HĐND huyện trong thời gian tới.

Xin trân trọng cảm ơn.