Về dự Hội nghị Thường trực HĐND tỉnh với Thường trực HĐND các huyện, thị xã, thành phố lần thứ Nhất, nhiệm kỳ 2021 - 2026, trước tiên, thay mặt Thường trực HĐND huyện Vĩnh Lộc, xin gửi tới các quý vị đại biểu, các đồng chí đại diện Thường trực, các ban và Văn phòng Hội đồng nhân dân các huyện tham dự hội nghị lời chúc sức khỏe, hạnh phúc. Chúc Hội nghị thành công tốt đẹp.
Theo quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương, Hội đồng nhân dân các cấp họp thường lệ mỗi năm hai kỳ. Ngoài kỳ họp thường lệ, Hội đồng nhân dân tổ chức các kỳ họp bất thường theo yêu cầu công việc. Việc nâng cao chất lượng xây dựng Nghị quyết có ý nghĩa hết sức quan trọng góp phần nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của Hội đồng nhân dân. Sau đây tôi xin tham gia tham luận về nội dung “Nâng cao chất lượng xây dựng Nghị quyết của HĐND huyện”.
Từ đầu nhiệm kỳ đến nay mặc dù đại dịch Covid-19 đã ảnh hưởng không nhỏ đến sự phát triển kinh tế - xã hội của huyện. Tuy nhiên, kinh tế - xã hội của huyện Vĩnh Lộc vẫn duy trì tốc độ tăng trưởng khá, một số chỉ tiêu đã đạt và vượt so với kế hoạch đề ra. Đó là sự nổ lực, quyết tâm của các cấp, các ngành, cộng đồng doanh nghiệp và các lớp Nhân dân trong huyện. Được sự quan tâm chỉ đạo, hướng dẫn của Thường trực HĐND tỉnh, dưới sự lãnh đạo sâu sát của Thường trực Huyện ủy, sự phối hợp tích cực, thường xuyên của UBND huyện và các ban, ngành, đoàn thể trong huyện, HĐND huyện đã triển khai tổ chức thực hiện nhiệm vụ đạt được nhiều kết quả quan trọng, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của HĐND huyện không ngừng được nâng cao.
Việc xây dựng, ban hành Nghị quyết là một hoạt động rất quan trọng của HĐND, trong đó thể hiện ý chí, nguyện vọng của cử tri và Nhân dân, là sản phẩm, tiêu chí đánh giá chất lượng, hiệu quả hoạt động của HĐND và để cụ thể hóa chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, làm cơ sở triển khai đến các đối tượng thụ hưởng qua công tác ban hành các văn bản quy phạm pháp luật phù hợp với thực tế cuộc sống ở địa phương.
HĐND huyện Vĩnh Lộc đã xây dựng, ban hành nhiều Nghị quyết đảm bảo tính hợp hiến, hợp pháp, phù hợp với đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, đáp ứng nhu cầu thực tiễn của địa phương, được cử tri và Nhân dân đồng tình, ủng hộ, tích cực triển khai thực hiện có hiệu quả. Từ đầu nhiệm kỳ đến nay HĐND huyện đã tổ chức 3 kỳ họp ban hành 74 Nghị quyết. Trong đó: 06 Nghị quyết thường niên, 08 Nghị quyết về Kế hoạch đầu tư phát triển kinh tế, 39 Nghị quyết về đầu tư các dự án, 02 Nghị quyết điều chỉnh dự án đầu tư, 12 Nghị quyết về công tác nhân sự và 07 Nghị quyết khác. Để Nghị quyết HĐND huyện ban hành mang tính khoa học, khả thi, theo chúng tôi cần chú trọng thực hiện một số nội dung như sau:
Tuân thủ đúng quy trình các bước, từ khâu chuẩn bị lập đề nghị xây dựng Nghị quyết, soạn thảo và lấy ý kiến đối với dự thảo Nghị quyết, thẩm định, thẩm tra dự thảo Nghị quyết, thông qua dự thảo Nghị quyết đến triển khai và giám sát việc thực hiện Nghị quyết đó. Khi xây dựng Nghị quyết, Thường trực, các Ban của HĐND huyện phối hợp UBND huyện, các cơ quan liên quan soạn thảo lập dự kiến chương trình xây dựng Nghị quyết thông qua các cuộc họp, bàn bạc thống nhất nội dung, chương trình.
Trong quá trình soạn thảo Nghị quyết, Thường trực HĐND huyện phân công các Ban của HĐND huyện chủ động, phối hợp với cơ quan đề nghị ban hành Nghị quyết xem xét sự cần thiết, căn cứ pháp lý, đối tượng, phạm vi điều chỉnh, nội dung chính của Nghị quyết sẽ ban hành; kịp thời đôn đốc, nhắc nhở cơ quan soạn thảo tích cực chuẩn bị nội dung gửi các Ban của HĐND huyện thẩm tra. Hoạt động thẩm tra các Ban của HĐND huyện đóng vai trò rất quan trọng để thực hiện chặt chẽ, đúng quy định, có phản biện và đánh giá tác động của Nghị quyết đến các đối tượng liên quan để công tác thẩm tra đạt chất lượng, hiệu quả. Vấn đề nào thấy nội dung cần thiết xem xét thêm thì Ban của HĐND huyện sẽ thành lập đoàn khảo sát thực tế để làm rõ những nội dung chưa thống nhất, phân tích, đánh giá cụ thể và có những đề xuất kiến nghị sát, đúng.
Các dự thảo Nghị quyết được các cơ quan soạn thảo nghiêm túc tiếp thu, chỉnh lý trên cơ sở ý kiến thẩm tra của các Ban HĐND huyện hoặc ý kiến đóng góp của các Tổ đại biểu HĐND huyện trước khi trình HĐND xem xét, quyết định. Sau khi Nghị quyết HĐND huyện được ban hành, Thường trực và các Ban của HĐND huyện thường xuyên theo dõi, đôn đốc, giám sát chặt chẽ việc tổ chức triển khai, thực hiện Nghị quyết để sớm đưa Nghị quyết vào cuộc sống và phát hiện những điểm chưa phù hợp để kịp thời đề xuất biện pháp điều chỉnh, bổ sung; đồng thời, chấn chỉnh những trường hợp chậm triển khai hoặc triển khai chưa đầy đủ theo tinh thần Nghị quyết. Đây là khâu có ý nghĩa quan trọng để đánh giá chất lượng và hiệu quả tác động của Nghị quyết, đảm bảo Nghị quyết được thực thi đồng bộ, hiệu quả.
Bên cạnh những mặt thuận lợi, kết quả đạt được, trong quá trình xây dựng, ban hành Nghị quyết quy phạm pháp luật của HĐND huyện, chúng tôi còn gặp một số khó khăn vướng mắc, hạn chế như:
- Trong quá trình soạn thảo, xây dựng Nghị quyết, một số phòng chưa chủ động phối hợp chặt chẽ với Ban của HĐND huyện (có trách nhiệm thẩm tra) làm ảnh hưởng thời gian thẩm tra và chất lượng Nghị quyết (một số Nghị quyết không được thông qua).
- Số lượng Nghị quyết ban hành tại 01 kỳ họp nhiều, trong khi thời gian nghiên cứu thẩm tra ngắn, nên ảnh hưởng đến chất lượng cũng như hiệu quả ban hành Nghị quyết.
Để việc xây dựng và ban hành Nghị quyết quy phạm pháp luật của HĐND huyện đạt chất lượng, hiệu quả, cần quan tâm một số vấn đề như sau:
- Thứ nhất, Thường trực HĐND huyện cần xây dựng kế hoạch chi tiết cụ thể, nêu rõ thời gian, cơ quan, tổ chức (chủ thể soạn thảo) chủ trì, phối hợp thực hiện các quy trình xây dựng Nghị quyết theo luật định. Trong quá trình thực hiện, kiên quyết không đưa vào chương trình ban hành Nghị quyết những nội dung chuẩn bị chưa tốt; không bổ sung vào nội dung trình tại kỳ họp HĐND đối với những trường hợp không chấp hành yêu cầu của Thường trực HĐND huyện về quy trình xây dựng, ban hành Nghị quyết.
- Thứ hai, Đối với các Nghị quyết có ảnh hưởng trực tiếp đến nhiều đối tượng, cần tổ chức lấy ý kiến các đối tượng chịu sự tác động của chính sách ban hành thông qua công tác ban hành văn bản quy phạm pháp luật của địa phương (bước này phải được cả cơ quan soạn thảo, thẩm tra tư pháp và các Ban của HĐND huyện được phân công chịu trách nhiệm thẩm tra thực hiện). Việc tổ chức lấy ý kiến đối tượng chịu sự tác động của chính sách để xây dựng Nghị quyết là vấn đề rất quan trọng, nhằm phát huy trí tuệ của tập thể, các tầng lớp Nhân dân đảm bảo chính sách khi ban hành có tính khả thi, hiệu lực cao và dễ đi vào cuộc sống.
- Thứ ba, Công tác thẩm tra nội dung Nghị quyết cần được cải tiến theo hướng cơ quan chuyên môn phải chủ động soạn thảo dự thảo Nghị quyết sớm và có ý kiến thẩm định của Phòng Tư pháp, sau đó gửi đến Thường trực HĐND huyện xem xét, phân công các Ban của HĐND huyện có liên quan theo dõi, tham gia góp ý kiến ngay từ đầu và tổ chức thẩm tra, góp phần nâng cao chất lượng thẩm tra Nghị quyết của HĐND huyện.
- Thứ tư, Trong quá trình triển khai thực hiện Nghị quyết, hoạt động thông tin tuyên truyền qua tiếp xúc cử tri, họp các Tổ đại biểu HĐND huyện và giám sát của Thường trực, các Ban của HĐND huyện là rất quan trọng để Nghị quyết được thực hiện có hiệu quả. Việc giám sát nhằm kịp thời phát hiện những điểm chưa phù hợp và đề ra các giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc.
Kính thưa Hội nghị!
Trên đây là một số kinh nghiệm thực tế trong xây dựng, ban hành Nghị quyết của HĐND huyện Vĩnh Lộc trong thời gian qua. Rất mong nhận được các ý kiến trao đổi và chia sẽ kinh nghiệm của Hội nghị.
Cuối cùng, kính chúc quý vị đại biểu tham dự Hội nghị mạnh khỏe, hạnh phúc. Chúc Hội nghị thành công tốt đẹp!